|

نمایشگاهی بر عرصه‌های تخریب

عبدالحسین طوطیایی پژوهشگر کشاورزی

بر‌اساس خبری که در خبرگزاری ایسنا منتشر شده است، بزرگ‌ترین نمایشگاه کشاورزی کشور در مازندران با حضور رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران و دیگر مدیران جهاد کشاورزی و بعضی مسئولان استان از 16 آبان و به مدت پنج روز گشایش یافت. غرفه‌های متنوعی از برترین و قدرتمندترین شرکت‌های تولیدکننده کود و سم، تأسیسات گلخانه‌ای، پهپاد و تأسیسات آب و خاک در این نمایشگاه حضور داشتند. در چهار دهه اخیر بخشی از توان و فعالیت‌های متولی بخش کشاورزی صرف انواع نمایشگاه‌ها و برگزاری همایش‌ها، کنگره‌ها و هفته‌های پژوهش و فناوری، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و... شده است. متأسفانه تاکنون ارزیابی دقیقی از ضرورت، اثرگذاری و کارکرد این‌گونه فعالیت‌های نمایشی نشده است. برگزارکنندگان این برنامه‌ها بیش از دغدغه برای فوریت‌هایی که بخش کشاورزی را در شرایط شکننده‌ای قرار داده است، به تقویم زمانی این نوع مراسم‌ها از گذشته و تکرار آنها عنایت دارند. اما آیا برای استان‌های شمالی کشور که در‌حال‌حاضر آماج موج فزاینده‌ای از تخریب و تغییر کاربری پرشتاب اراضی کشاورزی قرار دارند، نمایشی از فناوری و تجهیزات جدید مکانیزاسیون اولویت دارد؟ موجی که با روند خردتر‌شدن قطعات اراضی، اتفاقا در جهتی معکوس با نیاز به توسعه مکانیزاسیون قرار دارد. آیا تغییرات پرشتاب اقلیمی، ترکیب الگوی کشت و گسترش بی‌محابای ویلاسازی در حاشیه خزر به‌تنهایی کافی نیست که به‌جای تداوم کلیشه‌های گذشته، به طرحی نو و مبتنی بر صیانت از منابع پرداخته شود؟ اما به نظر می‌رسد ارکان مدیریت‌ کشاورزی در این خطه به تأسی از سیاست کلان حاکم بر این وزارت، چشم بر فاجعه تخریب و تغییر کاربری اراضی حوزه تحت مسئولیت خود پوشیده و به ارائه ارقام تولید و برگزاری این قبیل برنامه‌ها سرگرم‌اند.

انتظار می‌رفت مدیران کشاورزی استان‌های شمالی در خلال سال‌های اخیر روند فاجعه‌بار تغییر کاربری اراضی کشاورزی را برای مردم و مسئولان بازتاب می‌دادند. آنها حتی برای چنین واکنشی باید به برگزاری نمایشگاه‌ها و تدارک فیلم‌های ترویجی که عمق و آینده محتوم فاجعه تخریب اراضی را به تصویر بکشد

مبادرت کنند. تصاویری از انبوه پرندگان مهاجر که در زیستگاه میانکاله که با مرگ خود پیام هشدار از آینده این سرزمین دادند، از آشوراده که در برابر ساخت‌وسازهایی که زندگانی را درو می‌کند، بی‌دفاع است و از انبوه ویلاهای خالی که به‌جای شالیزارهای عطرآگین رسته‌اند. مدیریتی که این روند از تخریب را نادیده گرفته و با تدارک نمایشگاه‌هایی از این دست عادی‌سازی می‌کند چه‌بسا کشتی در‌حال غرق‌شدن را در فیلم تایتانیک تداعی می‌کند. شرایطی که اگرچه کشتی در طبقه زیرین و موتورخانه آسیب جدی دیده بود اما مسافران طبقات بالا و بی‌هیچ تشویشی در‌حال پایکوبی بودند. با این تفاوت که این‌بار موتوربانان کشتی ما خود و در چنین برنامه‌هایی با اشاره به ارقام رؤیایی از قابلیت تولید منطقه بر زمین نمایشگاه پای می‌کوبند؛ نمایشگاهی که خود نیز بر شالیزارهای دیروز این خطه بنا شده، شاید که رنگ و لعابی بر چهره فسرده آن بکشد. نمایشگاهی که اگر می‌توانست ‌بداند که بر عرصه یکی از زیباترین نمایشگاه‌های آفرینش بنا شده است، ای‌بسا از شرم بر غرفه‌های چوبین خود فرومی‌ریخت.