آقای رئیسی برجام چه شد؟

مدت قابل توجهی از روی‌کارآمدن دولت سیزدهم و تغییر آرایش تیم دیپلماتیک دولت گذشته است، اما برجام همچنان مبهم و بلاتکلیف است. معطل‌ماندن مسئله برجام می‌تواند تبعاتی را برای اقتصاد به‌همراه داشته باشد، باید هرچه‌سریع‌تر تکلیف این مسئله روشن شود. اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با مشکلات بی‌شماری روبه‌رو بوده و این مشکلات روز‌به‌روز سفره خانوارها را کوچک‌تر کرده است. در کنار مشکلات معیشتی، بازارهای اقتصادی نیز با چالش‌های بسیاری مواجه شدند و این مشکلات همچنان ادامه دارد. در این میان بسیاری از کارشناسان معتقدند احیای برجام یکی از راهکارهای کاهش مشکلات اقتصادی بوده و نباید برای به‌سرانجام‌رساندن آن زمانی را از دست داد؛ اما با وجود تأکید کارشناسان بر اهمیت به‌سرانجام‌رسیدن مذاکرات برجام، همچنان این مسئله در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. تحقق تمام شعارها و وعده‌های دولت سیزدهم در حوزه اقتصادی و معیشتی و... عملا به احیای برجام و لغو تحریم‌ها گره خورده است؛ اما دولت سیزدهم با یک دوگانگی بین اقناع حامیان خود برای احیای برجام و حل مشکلات کشور دست‌به‌گریبان است، چراکه بخش عمده حامیان دولت رئیسی جزء مخالفان سرسخت برجام بوده و هستند و چالش‌های رئیسی دراین‌باره به صفر نرسیده است. اصرار ایران برای دریافت تضمین از دولت بایدن درباره بازگشت به برجام یکی از عواملی است که موجب تأخیر دولت رئیسی در ازسرگیری مذاکرات شده است. گرفتن تضمین از آمریکا یکی از مهم‌ترین اهداف پیش‌رو در گفت‌وگوهاست تا اگر دولت‌های بعد از «جو بایدن» تصمیمی مانند ترامپ گرفتند، نتوانند از برجام خارج شوند یا دوباره تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کنند. اتخاذ چنین سیاستی از سوی دولت سیزدهم نشان‌دهنده ناتوانی این دولت در سیاست خارجی است. متأسفانه دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی چندان قدرتمند عمل نمی‌کند. از نظر مقررات حقوق بین‌الملل واضح است که نه‌تنها دولت بایدن از نظر قانونی نمی‌تواند چنین تعهدی از جانب دولت‌های آینده بدهد، به نظر می‌رسد در صورت دادن چنین تعهدی هم مجلس سنا آن را تأیید نخواهد کرد؛ بنابراین برجام تنها توافق‌نامه‌ای اجرایی است و هر رئیس‌جمهور دیگری در آمریکا و در آینده می‌تواند آن را کنار بگذارد.

در شرایط اقتصادی امروز که معیشت مردم، کسری بودجه دولت و... نان سفره مردم را لاغر کرده است، باید از همه توان و فرصت‌ها در جهت بهبود وضعیت اقتصادی استفاده کرد؛ بنابراین تدابیر سیاست خارجی دولت نقش کلیدی و سازنده دارد. امروز مردم بیشتر نیاز به رفع موانع معیشتی دارند تا دیدار با مسئولان و بازدیدهای ادواری.