ترامپ و سیاست‌های خودرویی

مجتبی نظری  - کارشناس صنعت خودرو

موضع جهانی ترامپ در تجارت بین‌الملل این است که به بازار‌های جهانی به‌عنوان عاملی مضر برای منافع آمریکا بی‌اعتماد است. او تعرفه‌های 10 تا 20 درصد را برای کالاهای خارجی پیشنهاد می‌کند و در برخی سخنرانی‌ها به درصد‌های بالاتری نیز اشاره کرده است. ترامپ همچنین قول داده که قوانین تجارت را که در هر ایالت آمریکا به صورت متفاوتی اجرا می‌شود، با کاهش نقش بوروکرات‌های فدرال و مقررات در سراسر بخش‌های اقتصاد یکپارچه کند. البته از‌بین‌بردن موانع استفاده از سوخت فسیلی و اکتشافات و کاهش هزینه آب و برق برای تولید را در نظر دارد‌ و از ژست‌های زیست‌محیطی، خودرو و ساخت‌وساز مسکن خود را آزاد می‌کند و اعتماد او به تولیدات داخلی آمریکا و تقویت آن سخت‌ترین روزها را برای ورود به بازار آمریکا از سوی کشور‌های تولیدکننده رقم خواهد زد. چنانکه به خاطر بازار آمریکا، هم‌اکنون رفتار‌های احتیاط‌انگیزی در بازار ایران وجود دارد و بیشترین ضربه را از این سیاست ترامپ خواهد خورد و به نوعی با پایبند نبودن به قوانین WTO، آمریکا به سوی یک بازار انحصاری‌تر خواهد رفت. ترامپ که بیشترین واکنش را به از دست دادن بازار‌های داخلی و حتی ورودی محصولات غیرصنعتی به آمریکا از آسیا و اروپا دارد، حتما برای تقویت بازار داخلی آنها را ممنوع یا مشکل خواهد کرد. ترامپ در نطق‌های انتخاباتی خود گفته مخالف خودروهای الکترونیکی نیست، اما قول داده به همه مشوق‌های بایدن برای تشویق توسعه بازار خودروهای الکترونیکی پایان دهد. در بحث کارگران خودرو ترامپ تقریبا به طور انحصاری بر روی فشار به سمت خودرو‌های الکتریکی تمرکز کرد و ‌ در بیانیه 23 اکتبر 2023 درباره کارگران یونایتد خودرو گفت: من به شما می‌گویم شما نباید این عوارض را به دولت بپردازید، عوارضی که به خاطر تولید خودرو‌های با سوخت فسیلی بر تولید وارد شده بود. آنچه در آینده بازار از سیاست‌های خودرویی ترامپ برآمده، این است که همکاری و توسعه صنعت خودرو یکی از راه‌های اصلی ترامپ برای اشتغال است و حتما در این راستا از روند صادرات خودرو‌های تولیدی آمریکا به بازار‌های جهانی استقبال خواهد کرد. 

در چهارمین همایش صنعت خودرو که در 24 بهمن از طرف ایدرو برگزار شد، یک گروه از سوی شرکت‌های آمریکایی برای بررسی بازار خودروی ایران در این همایش شرکت داشتند، اگرچه این موضوع مطبوعاتی نشد و سخنرانی‌ای هم از سوی این گروه نشد ولی خروجی این گروه که نزدیکی خواسته‌های بازار ایران به محصولات تولید‌شده شرکت‌های آمریکایی بود، جالب بود و ارزیابی تولید خودرو در کشور از سوی این گروه این بود که همکاری مشترکی حتی در موضوع قطعات و پلتفرم می‌تواند انجام شود. هر‌چند این موضوع به نتیجه نرسیده، ولی گزارش ارائه‌شده درباره بازار خودروی ایران و تحلیل ارائه‌شده در نوع خود جالب بود. آنچه در آخر می‌توان به آن اشاره کرد، این است که اگر شرایط همکاری برای اقتصاد دو کشور در آینده ایجاد شود، فارغ از همه دشمنی‌های آمریکا در دوره دوم ترامپ که با رویکرد صحیح و نحوه برخورد غیر زورگویانه در اقتصاد در تعامل قرار گیرد، این است که همکاری با شرکت‌های خودروساز آمریکایی می‌تواند به نوع نیاز‌های داخلی و سلیقه مردم ایران بیشتر نزدیک شود اما این وقتی است که در کل سیاست‌های دولت آمریکا در قبال ایران تغییر و عملا تحریم‌های نا‌عادلانه وضع‌شده جهانی که سرمنشأ آن آمریکاست، از این رویکرد حذف شود.