لطفا مذاکره کنید، لطفا توافق کنید
تاریخ جهان روایتگر جنگها و صلحها، قهرها و آشتیها و اختلافات قومی، نژادی، مذهبی، سرزمینی و... بسیاری است که هرکدام به ناکامی یا کامیابیهای موقت یکی از طرفهای درگیری ختم شده و سپس در کتابها ثبت و ضبط و به فراموشی سپرده شده است؛ اما آثار مثبت و منفی آنها و روشهای پایانبخشی به منازعات در دسترس بشریت قرار گرفته تا با پندآموزی از آنها، مسیر خوشبختی و سعادتمندی خود را انتخاب و هموار کنند.
تاریخ جهان روایتگر جنگها و صلحها، قهرها و آشتیها و اختلافات قومی، نژادی، مذهبی، سرزمینی و... بسیاری است که هرکدام به ناکامی یا کامیابیهای موقت یکی از طرفهای درگیری ختم شده و سپس در کتابها ثبت و ضبط و به فراموشی سپرده شده است؛ اما آثار مثبت و منفی آنها و روشهای پایانبخشی به منازعات در دسترس بشریت قرار گرفته تا با پندآموزی از آنها، مسیر خوشبختی و سعادتمندی خود را انتخاب و هموار کنند. 14 قرن پیش، پیامبر اسلام با وجود برخورداری از امتیازات فراوان الهی همچون قدرت اعجاز و بهعنوان برترین شخصیت آفرینش، برای حل اختلاف با کفار و مشرکان روش گفتوگو و مذاکره را برمیگزیند و صلح حدیبیه را امضا میکند تا سرمشقی برای پیروان خود در آینده به جا بگذارد.
در آموزههای بسیاری از رهبران دینی و مذهبی و مصلحان اجتماعی، توصیه به روشهای خردمندانه و صلحجویانه برای حلوفصل اختلافات بین ملتها و کشورها به چشم میخورد. در دوره معاصر و قرن اخیر، تجربههای بسیاری را شاهد بودیم. ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم، بهجای رویکرد انتقام، مسیر مذاکره با دشمن متخاصم را برگزید تا امروز ملت ژاپن در شمار خوشبختترین ملل جهان باشند. ویتنام بعد از یک نبرد خونین و طولانیمدت، روش مذاکره و گفتوگو با دشمن دیرینه خود را انتخاب کرد تا توسعه و پیشرفت امروز خود را مدیون آن انتخاب عقلانی باشد.
چین با پشتوانه یک میلیارد جمعیت جهان، برای حضور و نقشآفرینی در عرصه بینالمللی و رشد، پیشرفت، رفاه و نیکبختی مردم خود، به مذاکره با آمریکا روی آورد. حتی رئیسجمهور کره شمالی بهعنوان رادیکالترین رئیس یک کشور متخاصم، حاضر به ملاقات با رئیسجمهور آمریکا شد و امروز رهبران فلسطینی و بهویژه حماس مظلوم، پس از یک جنگ ۷۰ساله با وحشیترین رژیم دنیا، با آنها به گفتوگو و مذاکره مینشینند. در همسایگی ایران، رهبران طالبان در افغانستان در مذاکره با آمریکا شرکت میکنند؛ و نمونههای متعدد دیگری از این دست که همگی نشان میدهد مذاکره و گفتوگو با دشمنترین دشمن خود، راهی است به صواب نزدیکتر. گرچه روابط ایران و آمریکا پیوسته با تنشهای فراوانی روبهرو بوده و حافظه تاریخی ملت ما جنایتهای بیشماری از سوی آمریکا را به یاد دارد، اما تجارب گذشته نشان داده است برای پیشگیری بیشتر از خسارتهای مادی و معنوی حاصل از اختلافات بین کشورها و ملتها، روشهای عاقلانه مانند مذاکره نیز وجود دارد، همانگونه که به نمونههای متعدد آن از رفتار پیامبر(ص) گرفته تا رهبران کنونی جهان اشاره شد که میتواند الگویی منطقی و مناسب برای حل اختلافات باشد. گرچه ممکن است در مذاکره دستاوردهای درخور توجهی تحصیل نشود، اما ترک آن حتما خسارتهای فراوانی بر جای خواهد گذاشت.
از ایران با پیشینه تمدنی و فرهنگی و مبتکر گفتوگوی تمدنها که با رأی بیش از ۲۰۰ عضو سازمان ملل به تصویب و تحسین جهانیان رسید، انتظار میرود به پشتوانه غنای فکری، منطقی و اندیشهای خود پیشگام گفتوگو و مذاکره برای حل اختلافات خود با دیگر کشورها ازجمله آمریکا و حتی بین کشورهای ثالث باشد. رئیسجمهور پزشکیان همواره تأکید کرده است بدون تعامل با دنیا و رفع تحریمها و صلح و دوستی با جهان همراه با عزت و مصلحت، مشکلات کشور حل نخواهد شد؛ بنابراین در شرایطی که کشور با بحرانهای جدی در حوزههای گوناگون ازجمله ناترازی در انرژی، محیط زیست، امور بانکی و مالی و اقتصادی مواجه است و کسبوکارهای خرد و کلان و سرمایهگذاری در بخشهای اقتصادی در دوره انتظار به سر میبرد، کمترین نتیجه آغاز مذاکرات با آمریکا، علیرغم همه موافقتها و مخالفتها و ریسکها، موجب برداشتهشدن فشار روانی از روی مردم و اقتصاد کشور میشود. با ثبات نسبی و بازگشت آرامش به حوزه اقتصاد، تجارت و تولید، سرمایهگذاران، کارآفرینان و... با انگیزه بیشتری وارد کارزار میشوند. بدون تردید در مذاکره چیزی از دست نمیرود و بهانه نیز از طرف مقابل گرفته میشود. باور کنید خسارتها و زیانهای ناشی از سیاستهای مبهم و در حال انتظار که موجب رکود و توقف ماشین اقتصاد کشور شده، به مراتب بیشتر از دستاوردهای مبهم و احتمالی است که ممکن است بر اثر پافشاری بر مواضع فعلی و نسنجیده گذشته نصیب ایران شود. آقای پزشکیان، لطفا ضمن احترام به دیدگاههای منتقدان واقعی مذاکره، به هیاهو و جوسازیهای کاسبان تحریم و اقلیتی که در دو دهه گذشته با سیاستهای ماجراجویانه و تندرویها و نابخردیهای خود، پرونده ایران را به شورای امنیت بردند و زمینهساز تحریمهای خانمانسوز علیه ملت ایران شدند و امروز هم طلبکارانه دولت را تحت فشار قرار میدهند و از مذاکره منع میکنند، توجه نکنید.
رئیسجمهور قرار است هم به وعده خود برای تعامل با جهان عمل کند و هم صدای کسانی را بشنود که در چند انتخابات اخیر به نشانه اعتراض به همان سیاستهای اقلیت اندک، پای صندوقهای رأی حاضر نشدند. لذا بدون فوت وقت لطفا هم مذاکره کنید و هم توافق. این منطق دیرین و پیام رسای فرهنگ و تمدن و ملت بزرگ ایران است که شایسته زندگی بهتر و امیدوارانهتر و سربلندتر است. آقای پزشکیان برای اطمینان بیشتر از مسیری که برای مذاکره انتخاب کردهاید، میتوانید به نظرسنجی معتبر از مردم و نخبگان اقدام کنید تا با اعتمادبهنفس بیشتری مسیر را ادامه دهید. گرچه قانون اساسی هم ظرفیت لازم برای انجام چنین اموری را دارد که در صورت نیاز میتوان از آن بهره برد.