تانک‌های لئوپارد، گروگان اختلاف آلمان و آمریکا

متحدان غربی اوکراین توافق کرده‌اند تا در دور جدید کمک‌های نظامی خود در آستانه یک‌سالگی جنگ اوکراین، تسلیحات نظامی جدیدی در اختیار این کشور قرار دهند، اما مهم‌ترین موضوع در این میان هنوز حل نشده است؛ آیا این تسلیحات نظامی شامل تانک‌های پیشرفته و سنگین هم می‌شود یا خیر؟ تعیین تکلیف این مسئله به حل اختلاف آلمان و ایالات متحده بستگی دارد. توافق بر سر اختصاص کمک‌های بیشتر به اوکراین، در پی سخنرانی رئیس‌جمهوری اوکراین در اجلاس داووس حاصل شد و 11 کشور اروپایی بعد از جلسه‌ای مشترک در پایگاه نظامی تاپا در استونی، وعده داده‌اند کمک‌های نظامی تازه‌ای را راهی کی‌یف خواهند کرد. بریتانیا گفته است برای کمک به اوکراین در مقابله با ارتش روسیه، ۶۰۰ موشک بریمستون را به کی‌یف اهدا خواهد کرد. اعلام آمادگی این کشورها در آستانه اجلاس گروه اوکراین، در آلمان صورت گرفته بود که با شرکت ۵۰ کشور و با هدف افزایش کمک نظامی به کی‌یف برگزار شد. علاوه بر بریتانیا، کشورهای لهستان، لتونی، لیتوانی، دانمارک، جمهوری چک، استونی، هلند و اسلواکی نیز وعده کمک‌های بیشتر داده‌اند. بر اساس بیانیه مشترکی که پس از این دیدار صادر شده، فهرست کمک‌های موعود این کشورها، به‌جز هلند، به این شرح است: بریتانیا: ۶۰۰ موشک بریمستون، دانمارک: ۱۹ هویتزر سزار ساخت فرانسه، استونی: مهمات، هویتزر، موشک‌های ضد‌تانک و خودروهای پشتیبانی، لتونی: سیستم دفاع هوایی استینگر، دو هلیکوپتر و چند پهپاد، لیتوانی: مسلسل‌های ضدهوایی و دو هلیکوپتر، لهستان: مسلسل ضدهوایی اس ۶۰ و ۷۰ هزار قطعه مهمات، جمهوری چک: هویتزر و نفربرهای زرهی، هلند نیز قرار است روز جمعه فهرست کمک‌های نظامی خود را اعلام کند.بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا، در سفری که به استونی داشت، گفت: «وقت آن است که از فرصت به‌‌وجود‌آمده با دستاوردهای اوکراین در جنگ استفاده کنیم و روسیه را عقب برانیم و از اوکراین خارج کنیم».ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین نیز از طریق ویدئو‌کنفرانس از کشورهای متحد خود خواست تا روند تصمیم‌گیری خود را درباره کمک نظامی به این کشور تسریع کنند. او گفت: «واکسن مقابله با استبداد روسیه در دسترس است».

فارغ از کمک اعلام‌شده نظامی که ارزشی چند میلیارد دلاری دارد، پرسش اصلی کماکان باقی است؛ اینکه در نهایت هیچ کشوری با ارسال تانک‌های سنگین مورد نیاز اوکراین موافقت خواهد کرد یا نه؟ اوکراین از متحدان خود خواسته تانک‌های لئوپارد ساخت آلمان را برای افزودن به آرایش نظامی خود در خط مقدم، در اختیار این کشور بگذارند. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، برای تأمین مستقیم یا غیر‌مستقیم این درخواست تحت فشار فزاینده داخلی و بین‌المللی است.لهستان و فنلاند هر دو قول داده‌اند در صورت موافقت آلمان، تانک‌های لئوپارد خود را در اختیار اوکراین بگذارند. ماتئوش موراویسکی، نخست‌وزیر لهستان، گفته است به موافقت آلمان برای صادرات تانک‌های لئوپارد از کشورهای ثالث «نسبتا خوش‌بین» است. یک منبع آگاه در دولت آلمان به رویترز گفته که این کشور هنوز از کشورهای ثالث درخواستی برای ارسال تانک‌های ساخت آلمان به اوکراین دریافت نکرده است. بریتانیا اولین کشوری بود که با موافقت برای ارسال ۱۴ تانک «چلنجر ۲ اس» در این زمینه پا پیش گذاشت. در این میان، برلین اعلام کرد برای تحویل تانک‌های ساخت آلمان به اوکراین برای مقابله با تهاجم روسیه، به چراغ سبز کشورهای متحد نیاز دارد. در همین حال، وزیران دفاع اعضای ناتو و دیگر کشورها، روز جمعه در آلمان ملاقات کردند تا درباره کمک نظامی به اوکراین مذاکره کنند. این ملاقات هم‌زمان با هشدارهای روسیه درباره تقویت حضور نظامی خود در اوکراین و تشدید کنترل خود بر سرزمین‌های شرق و جنوب اوکراین است که پیش‌تر اعلام کرده ضمیمه خاک خود کرده است، اما کنترل کاملی روی آنها ندارد. ایالات متحده آمریکا و فنلاند قبل از جلسه در پایگاه هوایی رامشتاین در آلمان، از ارائه بسته‌های بزرگ کمک نظامی به اوکراین خبر دادند. هدف اصلی نشست این بود که آیا برلین به کشورهای دیگر اروپایی که تانک‌های آلمانی «لئوپارد ۲» را در اختیار دارند، اجازه می‌دهد آنها را به اوکراین صادر کنند یا خیر؟ بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان، گفته که نمی‌داند چه زمانی درباره تانک‌ها تصمیم‌گیری می‌شود، اما آلمان آماده است تا در صورت توافق متحدان، به‌سرعت وارد عمل شود. پیستوریوس گفت: «تمام جوانب مثبت و منفی باید به دقت سنجیده شود» و بدون آنکه جزئیات بیشتری بگوید، تأیید کرد مسئله صدور دوباره تانک‌های آلمانی به اوکراین از مبدأ کشورهای دوم، در نشست مورد بحث قرار گرفت، اما تصمیمی درباره آن اتخاذ نشد. پیستوریوس نام هیچ کشوری را که با تأمین تانک‌ها به اوکراین مخالف باشد، اعلام نکرد.

به نظر می‌رسد دولت اولاف شولتس، صدر‌اعظم آلمان، به دلیل نگرانی از تحرکات روسیه، درباره مجوز صدور دوباره تانک‌های ساخت آلمان به اوکراین مردد است. صدر‌اعظم سوسیال‌دموکرات آلمان همچنین به ارسال سلاح‌هایی که ممکن است مسکو را تحریک کند، تمایلی ندارد. برخی کارشناسان غربی نیز این نگرانی را مطرح کرده‌اند که ممکن است روسیه تسلیحات پیشرفته غربی را تصرف کند و فناوری آنها را به دست آورد. کرملین گفته است دادن تانک‌ به اوکراین کمکی نخواهد کرد و تأکید کرد که «توهم» غرب مبنی بر اینکه اوکراین در میدان نبرد پیروز خواهد شد، پشیمانی به بار خواهد آورد. ولودمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، در سخنانی در ابتدای نشست رامشتاین، از کمک متحدان به اوکراین قدردانی کرد و گفت کی‌یف به کمک‌های بیشتری نیاز دارد. زلنسکی پیش‌تر تلویحا گفته بود آلمان دیگر کشورها را از ارسال تانک به اوکراین بازمی‌دارد. رئیس‌جمهوری اوکراین گفت: «باید سرعت را افزایش دهیم و زمان باید به سلاح ما تبدیل شود. کرملین باید شکست بخورد».ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، به رویترز گفت که حامیان اوکراین باید نه‌تنها بر ارسال تسلیحات جدید، بلکه تأمین مهمات برای سامانه‌های قدیمی‌تر و کمک به نگهداری آنها تمرکز کنند. لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا نیز در این نشست گفت روسیه در حال جمع‌بندی، جذب نیرو و تلاش برای تجهیز مجدد است. او بدون آنکه به تانک‌های لئوپارد اشاره کند، گفت: «الان زمان استراحت نیست، بلکه زمان تقویت و تسریع است. چشم مردم اوکراین به ماست». یک منبع دولتی در آلمان گفته است در صورت موافقت ایالات متحده با ارسال تانک‌های «آبرامز»، برلین نیز درباره مسئله تانک‌های لئوپارد وارد عمل می‌شود. اوکراین از این نگران است که زمستان به روسیه فرصت می‌دهد برای یک حمله بزرگ جدید، نیروهایش را آماده کند. به همین دلیل است که اوکراین تلاش می‌کند بر برلین فشار بیاورد تا تانک‌های «لئوپارد» ساخت آلمان را به اوکراین بفرستد. این نوع تانک در ارتش‌ کشورهای عضو ناتو هم وجود دارد، اما انتقال آنها به اوکراین به تصویب آلمان نیاز دارد. بسیاری از متحدان غربی برلین می‌گویند نگرانی آلمان نابجا‌ست و روسیه در حال حاضر به‌طور کامل درگیر جنگ است. کی‌یف می‌گوید برای دفع حملات روسیه و بازپس‌گیری مناطق اشغالی، به تانک‌های سنگین نیاز دارد. آندری یرمک، رئیس اداره ریاست‌جمهوری اوکراین نوشت: «وقتمان تمام شده، وقت جهان تمام شده است. این مسئله‌ که آیا تانک به اوکراین فرستاده شود یا نه، باید سریع حل شود. ما هزینه این تعلیق را با جان مردم اوکراین می‌پردازیم. نباید این‌طور باشد». برلین تاکنون مانع ارسال تانک‌های لئوپارد ۲ شده است؛ تانک‌هایی که به‌طور جدی می‌توانند به اوکراین کمک کنند. واشنگتن و بسیاری از متحدان غربی می‌گویند تانک‌های لئوپارد ساخت آلمان، تنها گزینه مناسبی است که به تعداد کافی در دسترس‌اند. آلمان در طول جنگ سرد هزاران تانک از این نوع تولید کرد و همچنان آنها را در اختیار دارد. بریتانیا اولین کشور غربی است که تانک‌های غربی به اوکراین می‌فرستد و با این اقدام لندن، فشارها بر برلین افزایش یافته است. بریتانیا قول تحویل ۱۴ تانک چلنجر را به اوکراین داده است، اما تانک‌های لئوپارد آلمان بهترین گزینه برای اوکراین در مقیاس بزرگ دانسته می‌شوند.