«کتاب شرق»، پنجره‌ای رو به توسعه

اینک از آغاز به کار انتشارات «کتاب شرق»، دو سالی می‌گذرد و سال گذشته «کتاب شرق» سالِ پرباری را پشت سر گذاشت و بیش از بیست عنوان کتاب در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی منتشر کرد. عمده کتاب‌های منتشرشده در این دو سال حول محور توسعه بوده که یکی از مسائل بنیادی مملکت ما است. البته کتاب‌های توسعه‌محورِ «کتاب شرق» فقط به حوزه کلاسیک توسعه اقتصادی مربوط نیست، و نسبتِ مفهوم توسعه با حوزه‌های مختلف فرهنگ و زبان و نهادهای اجتماعی و تاریخ را مدنظر قرار داده است. از این میان می‌توان به روایت‌های صاحب‌نظرانی همچون فرهنگ رجایی، داریوش آشوری، پرویز پیران و علی رضاقلی از مسئله توسعه اشاره کرد که با همکاری پویش فکری توسعه تدوین و منتشر شدند. در عین حال، می‌توان کتاب‌هایی چون «شکرستان و زهرستان» نوشته عبدالحسین ساسان، «روایت توسعه بر بال فناوری» نوشته امیر ناظمی، «روایت یک بازسازی پس از فروپاشی» اثر لورن گراهام و آیرینا دژینا، «تاریخ دیدمانی» و «تاریخ علت‌شناسی: انحطاط و عقب‌ماندگی ایرانیان و مسلمانان» نوشته داریوش رحمانیان، «احزاب سیاسی و حکمرانی منابع طبیعی» اثر دانیل کافمن، «گفتمان عدالت و عقلانیت» نوشته غلامرضا کریمی و محمد فقیری، «ساخت مسکن: نظریه‌های نوین در قرن بیستم» اثر شوایچی ماتسومورا و «دورمانده از توسعه: خودی‌ها و غیرخودی‌ها در جهان عرب» نوشته استفن هرتوگ را نام برد که در ادامه مروری مختصر بر این کتاب‌ها آمده است. اما انتشارات «کتاب شرق» جز این کتاب‌ها، آثار دیگری نیز منتشر کرده است که عبارت‌اند از: «درآمدی بر توسعه اقتصاد و جامعه دانش در ایران» نوشته کمال اطهاری که در آن کوشیده است با بررسی مفهوم و انواع سرمشق‌های نوین توسعه را مطرح کند، چراکه اطهاری معتقد است سرآغاز هر حرکت توسعه‌بخش، توافق درباره ساختار سرمشقی نوین یا بدیل است.

«کتاب توسعه: تحلیل جایگاه ایران و سایر کشورهای جهان در شاخص توسعه پویش»،‌ کتاب «گزیده‌خوانی مدیریت تغییر» با همکاری مجموعه فناپ که مروری است بر پنج مقاله تأثیرگذار در حوزه مدیریت تغییر که با صورت‌بندی مفاهیم مهم حوزه طراحی سازمانی حول موضوع تغییر و مدیریت آن، به رویکردهای عمده مدیران و سازمان‌ها در این زمینه می‌پردازند. «روایت محمد-سان» نوشته حسین قربانی نیز روایتی از محمدرضا سرکارآرانی درباره مسئله توسعه است که درواقع دعوتی به گفت‌وگو برای بازاندیشی در مسئله توسعه از منظر «پداگوژی ایرانی» است. «آخرین دیپلمات» مجموعه‌ای از مقالات برگزیده جایزه روزنامه‌نگاری پولیتزر است و «ضربه سخت» نوشته امیر ناظمی، روایتی از توسعه در دوره مشروطه است که تصویری از دشواری راه توسعه به دست می‌دهد. بنابراین، مجموعه آثار منتشرشده در انتشارات «کتاب شرق» می‌تواند چشم‌اندازی جامع از مسئله توسعه و توسعه‌گرایی و مصائب و موانع آن، خاصه در وطن ما ایران، پیش‌روی مخاطبان و علاقه‌مندان ترقی و توسعه ایران بگشاید.