بی‌احترامی دوباره عراقی‌ها به سرود ایران

تیم فوتبال زیر 23 سال ایران که چند هفته‌ای می‌شود پس از انتخاب رضا عنایتی به‌عنوان سرمربی، گام بلندی برای رسیدن به بازی‌های المپیک 2024 پاریس برداشته است، این روزها اردوهای آماده‌سازی‌اش را از سر گرفته و در اولین گام، در رقابت‌های غرب آسیا در رده امیدها به میدان رفت. این تیم با وجود نوسان در کسب نتایج، خودش را به دیدار نهایی رساند تا برابر عراق در ورزشگاه «مدینه» بغداد به میدان برود. نتیجه نهایی ولی چیزی نبود که رضا عنایتی و تیم زیر 23 سال ایران انتظارش را داشتند؛ آنها پس از کسب تساوی یک – یک در وقت‌های معمول در ضربات پنالتی، بازی را 5 بر 4 به عراقی‌ها واگذار کردند تا دستشان از رسیدن به جام قهرمانی کوتاه بماند. با وجود این فعل و انفعالات ولی اتفاق اصلی در بازی فینال، نه شکست در ضربات پنالتی، بلکه رفتارهایی بود که روی سکوی ورزشگاه مدینه رخ داد. پیش از بازی و هنگامی که قرار بود سرود ملی ایران پخش شود، هواداران عراقی که ورزشگاه را پر کرده بودند، با ایجاد سروصدای زیاد و سوت ممتد، به سرود ایران بی‌احترامی کرده و جوی منفی به وجود آوردند. خبرگزاری فارس هم با اشاره به چنین موضوعی، از این نوشته که در طول این بازی، هواداران عراقی بارها علیه ایران شعار سر داده‌اند. در فیلم‌هایی که از این دیدار منتشر شده است، هواداران عراقی شعار سر داده و می‌گویند «ایران برو بیرون... بغداد آزاد می‌شود». واضح است که سمت‌و‌سوی شعارهای سرداده‌شدن در ورزشگاه مدینه عراق ارتباطی به مسائل ورزشی ندارد و مستقیما سیاست را نشانه رفته است. البته بی‌احترامی به سرود ایران اولین بار نیست که از سوی هواداران عراقی صورت می‌گیرد؛ زمانی که قرار بود تیم ملی بزرگسالان ایران هم در مرحله انتخابی جام جهانی 2022 قطر با عراق بازی کند، هواداران این کشور هنگام پخش سرود ایران بی‌احترامی کردند؛ آن‌هم درست چند روز بعد از کار مشابهی که بحرینی‌ها انجامش دادند.

شعارهای هواداران عراقی علیه ایران در ورزشگاه مدینه بغداد در شرایطی سر داده شد که عباس عراقچی، معاون سابق وزارت امور خارجه و دبیر شورای راهبردی روابط خارجی نیز در ورزشگاه حضور داشت و این بازی را از نزدیک تماشا می‌کرد. البته نقل‌قولی از او مبنی بر اتفاق‌های رخ‌داده در این ورزشگاه ذکر نشده است. انتشار فیلم‌های جدید از رفتار هواداران عراقی در دیدار نهایی در کنار رفتار تحریک‌آمیز بازیکنان امید این کشور هنگام زدن ضربات پنالتی، با واکنش‌های منفی کاربران ایرانی مواجه شده و آنها با انتقادهای تندوتیز به این مورد، اظهارنظر کرده‌اند. در این بین ولی شایان مصلح، مدافع سابق باشگاه پرسپولیس که این روزها در گل‌گهر توپ می‌زند، نگاهی متفاوت به این ماجرا داشته و خواسته که تر و خشک با هم نسوزند. شایان که یکی از متفاوت‌ترین بازیکنان فوتبال در ایران است، چند روز پس از سفرش به کربلا در واکنش به شعار هواداران عراقی در ورزشگاه مدینه علیه ایران، در کانال تلگرامی‌اش نوشته است: «در بازی امیدهای ایران و عراق که در عراق برگزار شد، هواداران عراقی شعار می‌دادند که ایران برو بیرون، بغداد آزاد خواهد شد! فارغ از مسائل سیاسی بین دو کشور که درباره‌اش نمی‌شود یک‌طرفه قضاوت کرد و هر دو کشور منافعی برای کشور مقابل داشته‌اند، ملی‌گراهای عراق و ایران در طول سالیان دراز نسبت به هم بدبین هستند و با هم دشمنی می‌کنند؛ اما این طرف ماجرا، مذهبی‌های دو کشور قرن‌هاست به هم علاقه‌مند هستند و با هم در ارتباط. به‌‌طوری‌که خیلی از دوستان نزدیک من عراقی هستند و اشتراک ما محبت اهل بیت علیهم‌السلام است، نه اتفاقات سیاسی و ملی دو کشور». به هر روی به نظر می‌رسد این رفتار، در تداوم شعارهای گاه‌وبیگاه عده‌ای است که در بغداد علیه ایران صورت می‌گیرد. اگرچه این موضوع تازه‌ترین فعلی است که در جریان یک بازی فوتبال در عراق رخ داده، ولی اولین مورد آن نیست. جنجال قبلی در این زمینه اوایل سال 1398 رقم خورد که باشگاه ذوب‌آهن به‌عنوان نماینده ایران در لیگ قهرمانان آسیا به مصاف الزورا در ورزشگاه «کربلا» عراق رفت. آن دیدار جنجالی در نهایت با تساوی یک – یک به پایان رسید که رأی به صعود نماینده ایران و حذف الزورا از لیگ قهرمانان آسیا داد. با وجود آن، اتفاقات عجیب‌و‌غریب در آن دیدار کم نبود؛ فارغ از شعارهای بعضا زننده‌ای که در حین بازی از سوی تماشاگران سر داده شد، تعدادی از آنها به زمین مسابقه ریخته و با بازیکنان ذوب‌آهن زدوخورد کردند. اگرچه تعدادی از بازیکنان ذوب‌آهن هم از کوره در‌رفته و به تحریک بیشتر تماشاگران پرداختند، ولی نهایتا آن دیدار خبرساز به واسطه زدوخورد شکل‌گرفته و ورود تماشاگران به زمین مسابقه 11 دقیقه وقت اضافه داشت که پایانش دست‌‌کم از لحاظ فوتبالی برای ایران خوب بود. اتفاق اصلی آن برهه مربوط به شایعه‌های تأیید‌نشده‌ای بود که خبر می‌داد ورزشگاه «کربلا» با هزینه ایرانی‌ها ساخته شده است. اگرچه از سوی مسئولان ایرانی این موضوع چندین بار تکذیب شد، ولی رشید مظاهری، دروازه‌بان وقت ذوب‌آهن، با انتشار یک پست تندوتیز اینستاگرامی نسبت به آن بازی جنجالی واکنش نشان داد. او در متنی نوشت: «خداروشکر تونستیم با این تساوی برابر الزورا به مرحله یک‌هشتم لیگ قهرمانان آسیا صعود کنیم. اصلا جو ورزشگاه قابل توصیف نبود. از این‌ ناراحتیم توی ورزشگاهی که «با پول مردم ایران ساخته شد»، امنیت جانی نداشتیم. یکی نیست بگه شما عراقی‌ها تو جنگ بودین و نمی‌دونستین چه خبره تو دنیا که این ورزشگاه رو براتون ساختن و از همه مهم‌تر، مردم عزیز ما آرزوی یه ورزشگاه این‌جوری رو دارن، بدتر از همه اینکه همه امکانات ورزشگاه شبیه به امکاناتی بود که تو ایران دیدم؛ از شیر دستشویی بگیر تا موزاییک و جزئی‌ترین امکاناتش. چه رختکنی داشتن، واقعا چه رختکنی. من بشخصه ازتون معذرت می‌خوام به جای مسئولین. من که هیچ حس برادری ندیدم و فقط در حد «حرف» بود. هر‌چی مردم می‌گفتن و میگن درسته و واقعیتش من خودم فکر می‌کردم مردم ما اطلاعات کافی ندارن، ولی الان که خودم دیدم فهمیدم کاملا درست می‌گفتن و دلم‌ می‌سوزه که مردم ما چقدر مظلومن خدایی. بازیکنی نیستم که به حواشی فوتبالی توجهی بکنم ولی واقعا به غیرتم بر‌خورد که این متن رو‌ نوشتم».

مظاهری اگرچه با آن پست توفانی به شایعه‌های رایج آن روزها دامن زد، ولی چندین ساعت بعد پست مذکور را پاک کرد و چند روز بعد هم خبر رسید که به کمیته انضباطی دعوت شده تا پاسخ‌گوی پاره‌ای از مسائل باشد. در آن زمان تعدادی از بازیکنان و مسئولان فوتبال ایران از رشید مظاهری حمایت کرده و خواستار بازگشت فوری‌اش به دنیای فوتبال شدند. هرچند درست در همان روزها هم همین شایان مصلح با نوشتن متنی بلندبالا، دوباره به صحبت‌های رشید مظاهری که گفته بود حس برادری از عراقی‌ها ندیده است، واکنش نشان داد و گفت که همه جا خوب و بد وجود دارد و نباید آتش‌افروزی کرد. مصلح در پاسخ به انتقادهای تند رشید نوشت: «در استادیوم‌های ما نقل‌و‌نبات پخش می‌کنند؟ ما که به قول شما هم‌وطنیم! کی ما به هم رحم کردیم؟ کی ما فقر فرهنگی خودمان را به رخ دیگران نکشیدیم؟ مگر همین ما نبودیم که در گذشته در هر بازی آسیایی با نارنجک و سنگ از میهمانان خود پذیرایی می‌کردیم؟ مگر ما نبودیم اگر هوادار تیم حریف را که هم‌وطن خودمان بود، تنها گیر می‌آوردیم، به قصد کشت می‌زدیم؟ مگر ما نیستیم که هر بازی خواهر و مادر حریف و داور را جلوی چشمش می‌آوریم؟! حالا چند عراقی از تساوی تیم محبوب خود ناراحتند و علیه ما شعار داده‌اند و چند نفر به داخل زمین آمده‌اند، باید مسئله را سیاسی، جناحی و اعتقادی کنیم؟ بی‌فرهنگی، بی‌فرهنگی است چه در استادیوم‌های ایران، چه عراق و چه آن سوی دنیا در انگلیس، آرژانتین و... که باید قانونی با آن برخورد شود. اما حالا چون صدام جنگی راه انداخت و ما را هشت سال به جان هم انداخت، باید بگوییم این دشمنی تا ابد پابرجاست؟ جهالت تا کی؟ سر و پای بازیکنان در لیگ خودمان با سنگ هواداران حریف کم شکسته است؟ هواداران تیم‌های ما وسط زمین نیامده‌اند بازیکنان تیم میهمان را بزنند؟ همه جا خوب و بد دارد. عراقی خوب می‌خواهی همین بشار رسن (بازیکن عراقی وقت باشگاه پرسپولیس) که جز خوبی در این دو سال از او ندیده‌ام. اصلا عراقی خوب می‌خواهی اربعین بیا با هم به کربلا برویم، دست و پایت را می‌بوسند، هرچه در منزل دارند پیشکش می‌کنند، جورابت را می‌شورند و آب و خاکش را به گلدان‌های‌شان می‌دهند که بگویند ما با هم برادریم، که بگویند تو زائری و برای ما عزیزی! اصلا بگذار یک خاطره بگویم. اربعین چند سال پیش بود که هنوز پول آن‌چنانی از فوتبال نگرفته بودم، به کربلا رفتم و تقریبا تمام سفرم مجانی درآمده بود؛ از غذا بگیر تا جای خواب. فقط یک پول بلیت رفت داده بودم تا مهران و آن‌ور مرز همه‌ چیز مجانی بود. وقت برگشت تا مرز هم از شانس‌مان مجانی آمدیم. لب مرز اتوبوس‌های ایرانی تا تهران صد هزار تومان می‌گرفتند در‌حالی‌که کرایه مهران به تهران ۴۰ هزار تومان بود. آمدم بگویم چقدر ما ایرانی‌ها بدیم! چرا ما به خودمان رحم نمی‌کنیم! گفتم نه این‌طور نیست! همه جا خوب و بد دارد. مگر فلان راننده اتوبوس را یادت نیست وقتی می‌خواستی از تهران به شمال بیایی با اینکه جا نداشت تو را سوار کرد و جای شاگردش نشستی و از تو پول نگرفت؟ پس همه جا خوب و بد هست. بازی السد نیمه‌نهایی آسیا هواداران السد مرا به اسم صدا می‌کردند و رکیک‌ترین الفاظ را به کار می‌بردند! همه جا همین است. اگر خودمان را اصلاح کنیم و کمتر یقه دیگران را بگیریم، دنیا گلستان می‌شود!

قرن ۲۱، فارس و لر و کرد و ترک و عرب و گیلک و بلوچ و... کردن و قدر انسان‌ها را بر مبنای نژادشان دانستن، حماقت است. باشد که با حماقت‌مان به خاطر کینه‌ای که وجود ندارد، آتش‌افروزی نکنیم».