پوتین در اندیشه انتقام از غرب

پس از برگزاری بدون نتیجه نشست صلح در سوئیس، حملات روسیه به اوکراین شدت یافته است و ولادیمیر پوتین می‌کوشد که نشان دهد مرعوب حمایت‌های غرب از کی‌یف نخواهد شد. در هفته‌های گذشته نیروهای روسی با یورش‌های بی‌امان از ارتش اوکراین عبور کرده‌اند و غرب وادار شده است که برای تقویت تسلیحات کی‌یف تلاش بیشتری کند. در این چرخه تکراری، هرچه غرب امکانات بیشتری در اختیار ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، قرار می‌دهد همتای او در روسیه تهدیدهای بیشتری برای انتقام از کی‌یف و متحدانش به شکل مستقیم یا غیرمستقیم مطرح می‌کند.

به اعتقاد کارشناسان، هم‌زمان با ادامه جنگ روسیه و اوکراین در سومین سال آن، تحرکات غرب برای خنثی‌کردن تهاجم روسیه از یک سو و پاسخ احتمالی کرملین از سوی دیگر خطر رویارویی مستقیم مسکو و ناتو را بیشتر می‌کند و ممکن است پیامدهای خطرناکی داشته باشد.

به گزارش آسوشیتدپرس، روسیه از تأخیر در کمک‌های ایالات متحده به اوکراین استفاده کرد و حملاتش را در چندین منطقه در امتداد جبهه هزار‌کیلومتری گسترش داد. با تمام حمایت‌هایی که تاکنون از کی‌یف انجام شده، نقاط ضعف دفاعی اوکراین سبب شده است زمینه برای بلندپروازی‌های پوتین همچنان فراهم باشد.

حمله روسیه به دومین شهر بزرگ اوکراین، خارکیف که در ماه می‌ آغاز شد و متحدان غربی کی‌یف را نگران کرد، ظاهرا پس از تقویت نیروهای ارتش اوکراین شتاب خود را از دست داده است. با این حال روسیه در منطقه دونتسک پیشرفت‌های تدریجی اما ثابتی داشته است و تحلیلگران می‌گویند سقوط بخش‌هایی از این منطقه مراکز نظامی کلیدی اسلوویانسک و کراماتورسک را تهدید می‌کند.

پوتین اعلام کرد که مسکو به دنبال دستاوردهای سریع نیست و به استراتژی فعلی برای پیشروی آهسته ادامه می‌دهد. درواقع روسیه تلاش می‌کند با پراکنده‌کردن نیروهای اوکراینی در امتداد یک جبهه گسترده، بر محدودیت‌های ارتش خود که فاقد اندازه و آموزش لازم برای یک حمله بزرگ است، غلبه کند. به نظر می‌رسد که هدف روسیه دستیابی به یک پیشرفت بزرگ نیست؛ بلکه متقاعدکردن اوکراین در این زمینه است که می‌تواند کیلومتر به کیلومتر در امتداد جبهه به پیشروی اجتناب‌ناپذیرش ادامه دهد. مایکل کوفمن، از بنیاد کارنگی، در این زمینه معتقد است که هدف آشکار روسیه حفظ فشار و تلاش برای پراکنده‌کردن نیروهای اوکراین است. به نوشته ایندیپندنت و به گفته این کارشناس، اگرچه اوکراین موفق شد خط مقدم را حفظ کند، مجبور شد از ذخایری استفاده کند که قرار بود در مناطق دیگر استفاده شوند. به‌همین‌دلیل بازسازی قدرت رزمی اوکراین بیشتر طول خواهد کشید. مسکو همچنین حملات هوایی به تأسیسات انرژی و دیگر زیرساخت‌های حیاتی اوکراین را با امواج موشکی و پهپادها افزایش داده است. رئیس‌جمهوری اوکراین گفته است که کشورش حدود ۸۰ درصد نیروی حرارتی و یک‌سوم نیروی برق‌آبی را در این حملات از دست داده است؛ موضوعی که می‌تواند آینده اقتصادی کی‌یف را به خطر بیندازد.

در هفته‌های گذشته و در واکنش به گسترش حملات روسیه، واشنگتن و برخی از متحدان ناتو به کی‌یف اجازه‌ دادند که برای حملات محدود در داخل روسیه از سلاح‌های غربی استفاده کند. ایالات متحده به اوکراین اجازه داد از تسلیحات آمریکایی علیه اهداف نظامی در روسیه در نزدیکی خارکیف و دیگر نقاط نزدیک مرز استفاده کند، اما اجازه حمله‌های بیشتر در روسیه را نداده است.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه و برخی دیگر از مقام‌های غربی نیز گفته‌اند که کی‌یف حق استفاده از تجهیزات آنها را برای حمله به مراکز و ذخایر نظامی روسیه در هر نقطه از آن کشور دارد. همچنین مکرون و رهبران اعضای بالتیک ناتو درباره استقرار نیروها در اوکراین صحبت کرده‌اند.

پوتین هشدار داده است که استقرار نیرو در اوکراین یک تنش بزرگ خواهد بود. او تهدید کرده است که اگر چنین چیزی به واقعیت بپیوندد، با ارائه تسلیحات به دشمنان غرب در دیگر نقاط جهان تلافی خواهد کرد. او این تهدید را با امضای یک پیمان دفاعی متقابل با کره شمالی در ماه ژوئن و باز نگه‌داشتن درها برای ارسال تسلیحات به پیونگ‌یانگ تقویت کرده است. دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه، هم خاطرنشان کرد که مسکو می‌تواند هرکسی که آمریکا و متحدانش را دشمن خود می‌داند، بدون در نظر گرفتن اعتقادات سیاسی و به رسمیت شناختن بین‌المللی، مسلح کند.

در تهدیدی دیگر، پوتین تأکید کرد که ناتو اشتباه می‌کند اگر تصور کند روسیه از زرادخانه هسته‌ای‌اش استفاده نخواهد کرد؛ زیرا اگر حاکمیت و تمامیت ارضی کشورش به خطر بیفتد، از همه ابزارها استفاده خواهد کرد. او همچنین هشدار داد که مسکو در حال بررسی تغییرات احتمالی در دکترین هسته‌ای خود است که مشخص می‌کند چه زمانی به سلاح هسته‌ای متوسل شود.

با تأکید بر این هشدار، روسیه مانورهای نظامی با تسلیحات هسته‌ای میدان نبرد با مشارکت بلاروس برگزار کرد. سال گذشته، مسکو برخی از این سلاح‌ها را در بلاروس مستقر کرد تا از حمایت نظامی غرب از اوکراین جلوگیری کند.

برخی از کارشناسان نظامی در روسیه می‌گویند که مسکو می‌تواند یا با هدف قراردادن پهپادهای غربی و ماهواره‌های جاسوسی ایالات متحده پاسخ دهد، یا به برخی از دارایی‌های کشورهای ناتو حمله کند تا ایجاد درگیری همه‌جانبه با این ائتلاف را به حداقل برساند. با این حال، برخی دیگر از مفسران روسی بر این باورند که چنین اقدامی که تهدید به درگیری مستقیم با ناتو است، به نفع مسکو نیست. پوتین گفته است که شکست نظامی در اوکراین ضربه مهلکی به روسیه خواهد زد و تأکید کرده است که اهداف حمله در کی‌یف را پیگیری خواهد کرد. او اعلام کرد که برای توقف جنگ، اوکراین باید نیروهایش را از چهار منطقه‌ای که مسکو در سال ۲۰۲۲ ضمیمه کرده است، خارج کند و از تلاش برای پیوستن به ناتو صرف‌نظر کند؛ درخواست‌هایی که کی‌یف و متحدانش آن را رد کرده‌اند.