واکنش اروپا به تعرفه‌های گمرکی از سوی آمریکا
در پی اعلان جنگ تجاری توسط دونالد ترامپ با اعمال تعرفه‌های گمرکی بر واردات آمریکا، نگرانی‌ها نسبت به تبعات رویکرد دولت جدید آمریکا بر اقتصاد جهان توسط دولت‌های اروپایی افزایش یافته است.
محمود فاضلی-دیپلمات پیشین و تحلیلگر امور بین‌الملل: در پی اعلان جنگ تجاری توسط دونالد ترامپ با اعمال تعرفه‌های گمرکی بر واردات آمریکا، نگرانی‌ها نسبت به تبعات رویکرد دولت جدید آمریکا بر اقتصاد جهان توسط دولت‌های اروپایی افزایش یافته است.
خانم «اورسولا فون‌درلاین» رئیس کمیسیون اروپا اعلام کرد: «اتحادیه اروپا در واکنش به تعلیق ۹۰روزه تعرفه‌های آمریکا، اجرای اقدامات تلافی‌جویانه تجاری خود را به طور موقت متوقف می‌کند. ما از اعلام رئیس‌جمهوری ترامپ آگاه شدیم. مایلیم به دیپلماسی و مذاکرات یک فرصت بدهیم. درحالی‌که مراحل نهایی تصویب بسته تعرفه‌های تلافی‌جویانه را با حمایت گسترده کشورهای عضو اتحادیه اروپا طی می‌کردیم، تصمیم گرفتیم اجرای آن را به مدت ۹۰ روز به حالت تعلیق درآوریم. با این حال، اگر مذاکرات نتیجه‌بخش نباشند، اقدامات تلافی‌جویانه ما اجرا خواهند شد. کارهای مقدماتی برای تدوین بسته‌های بعدی همچنان ادامه دارد».
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که رئیس‌جمهوری آمریکا، اخیرا اعلام کرد اعمال تعرفه‌های گسترده بر بیش از ۷۵ کشور، به‌جز چین، به مدت ۹۰ روز به حالت تعلیق درمی‌آید. در پی آن، اتحادیه اروپا که پیش‌تر بسته‌ای از اقدامات تلافی‌جویانه بر کالاهای آمریکایی به ارزش نزدیک به ۲۱ میلیارد یورو را آماده کرده بود، اکنون اجرای آن را به تأخیر انداخته اما مدعی است این تصمیم صرفا فرصتی برای مذاکره است، نه عقب‌نشینی.
تعویق هم‌زمان تعرفه‌ها از سوی واشنگتن و بروکسل، نشانه‌ای از موازنه محتاطانه در فضای ملتهب تجاری است، اما اختلافات ریشه‌دار میان دو سوی آتلانتیک همچنان پابرجاست؛ به‌ویژه آنکه ترامپ تهدید کرده در صورت عدم تغییر رفتار اروپا در تجارت با آمریکا، تعرفه‌هایی بر خودروها، داروها و دیگر اقلام کلیدی اروپایی اعمال خواهد شد. واکنش کشورهای اروپایی به سیاست‌های ترامپ ادامه دارد. این واکنش‌ها در میان کشورهایی که حتی تأثیرات اندکی بر اقتصاد آنها خواهد داشت، ادامه دارد. به عنوان نمونه، مقامات یونانی که یکی از متحدان آمریکا در مدیترانه محسوب می‌شوند، در نخستین واکنش خود تلاش کردند نگرانی‌های موجود نسبت به اقتصاد این کشور را تعدیل کنند؛ اما شواهد بسیاری وجود دارد که نگرانی‌ها درباره این موضوع، کاملا جدی است.
تعرفه‌های گمرکی آمریکا بر کالاهای وارداتی از اتحادیه اروپا، شرکت‌های یونانی به‌ویژه شرکت‌هایی را که فعالیت صادراتی در آمریکا دارند، دچار نگرانی کرده است. در سال‌های اخیر، صادرات یونان به آمریکا به طور متوسط سالانه 20.4 درصد رشد داشته و آمریکا به پنجمین مقصد بزرگ صادراتی یونان تبدیل شده است.
در سال ۲۰۲۴، ارزش صادرات یونان به آمریکا به 2.411 میلیارد یورو رسید و این کشور توانسته تراز تجاری مثبت با آمریکا داشته باشد. ارزش واردات یونان از آمریکا در این سال به 2.16 میلیارد یورو رسید. تأثیرات منفی تعرفه‌ها به‌ویژه در زمینه محصولات کشاورزی محسوس خواهد بود. در حال حاضر 30 درصد صادرات یونان به آمریکا مربوط به محصولات کشاورزی، 23 درصد فراورده‌های نفتی و 41 درصد محصولات صنعتی است. افزایش تعرفه‌ها احتمالا اقتصاد کشورهای اروپایی را تحت تأثیر قرار داده و تبعات ثانویه برای اقتصاد یونان خواهد داشت؛ چراکه موجب کاهش تقاضا در کشورهای آلمان، فرانسه و ایتالیا که از شرکای تجاری مهم یونان هستند، خواهد شد.
پیشبینی می‌شود وضع تعرفه‌های گمرکی به میزان ۱۰ درصد برای محصولات صادراتی از اتحادیه اروپا به آمریکا، منجر به کاهش حدود 1.7درصدی صادرات یونان و کاهش 0.4درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور تا پایان سال ۲۰۲۶ خواهد شد. در اثر اعلام خبر اعمال تعرفه‌های گمرکی، شاخص بازار سهام یونان به میزان 3.7 درصد کاهش یافت. نخست‌وزیر یونان ضمن ابراز نگرانی نسبت به تبعات جنگ تجاری اعتقاد دارد: یونان همواره حامی تجارت آزاد بوده و ما معتقدیم این جنگ تجاری که آغاز شد، به‌نفع هیچ‌کسی نبوده و نهایتا به ضرر همه خواهد بود». او تلاش کرد نگرانی‌های موجود درمورد تبعات تصمیمات ترامپ بر اقتصاد یونان و شرکت‌های این کشور را کاهش دهد و مدعی شد: «اقتصاد یونان با برنامهریزی و مسئولیتپذیری، می‌تواند به چالشهای دشوار پیشرو پاسخ دهد. امیدوارم به‌زودی بتوانیم شاهد تعدیل سیاست‌های حمایتگرانه باشیم».
در شورای اقتصادی دولت یونان، اعمال تعرفه‌های گمرکی توسط دولت ترامپ بررسی شد. نخست‌وزیر اعتقاد دارد یونان بر اتخاذ واکنشی واحد در سطح 27 کشور عضو اتحادیه اروپا به‌منظور افزایش کارآمدی اروپا اصرار دارد.
آقای حاجیداکیس، معاون نخست‌وزیری نیز بر این باور است: تعرفه‌های اعمالی ترامپ به معنای اعلان جنگ تجاری جهانی است که همه طرفین در آن بازنده خواهند بود. یونان معاملات زیادی با آمریکا ندارد و فقط پنج درصد صادرات یونان به آمریکاست اما اینکه بگوییم تأثیری بر ما نخواهد داشت، اشتباه است. ما تحت تأثیر تبعات ثانویه قرار خواهیم گرفت و به همین دلیل باید درباره تصمیمات خود توجه مضاعف داشته باشیم. آقای «یانیس استورنارس»، یکی از سیاست‌گذاران ارشد بانک مرکزی اروپا و رئیس بانک مرکزی یونان، در واکنش به تعرفه‌های دولت ترامپ مدعی شد: «اگرچه میزان صادرات یونان به آمریکا فقط حدود ۴.۵ درصد از کل صادرات این کشور را تشکیل می‌دهد و بنابراین تأثیر مستقیم قابل توجهی نخواهد داشت، اما یونان به طور غیرمستقیم متأثر این جنگ تجاری خواهد بود؛ زیرا تعرفه‌های تحمیلی تأثیر منفی بر رشد اقتصادی منطقه یورو خواهد داشت که کشورهای عضو آن شرکای اصلی تجاری یونان هستند. تحولات اخیر نمی‌تواند مانعی برای کاهش بیشتر نرخ بهره یورو در ماه آوریل باشد».
