جناب سردار دهقان؛ مردم حق دارند بدانند

‌یک‌ فوریت طرح تشکیل سازمان توسعه سواحل مکران در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید تا این طرح با فوریت بررسی شود! این در حالی است که همه نمایندگان سیستان و بلوچستان و هرمزگان با فوریت آن مخالف بودند و مجلس شورای اسلامی نیز با دو فوریت آن مخالفت کرد و طرح با یک‌ فوریت به کمیسیون اقتصادی برای بررسی کارشناسی ارجاع داده شد. طرح تشکیل سازمان توسعه سواحل مکران در حالی مورد بحث در مجلس شورای اسلامی است که تدوین‌کنندگان آن (ستاد توسعه سواحل مکران) نتوانسته‌اند نسبت به جامعه‌پذیری طرح موصوف اقدامات شایسته‌ای انجام دهند! این طرح و فوریت آن مخالفان بسیار و منتقدان متکثری دارد که دلایل عدیده‌ای را در مخالفت و نقد این طرح و ضرورت ایجاد آن یا فوریت مورد تأکید ستاد، مطرح می‌کنند. در واقع ستاد توسعه سواحل مکران که تدوین‌کننده این طرح است در قریب به دو سال که از فعالیت آن با دبیری سرتیپ پاسدار حسین دهقان می‌گذرد نتوانسته اعتماد و اقبال عمومی را در جغرافیای مکران، نخبگان، دانشگاهیان، علما و حتی نمایندگان مجلس ایجاد کند. قطعا به رویکرد آقای دهقان در دبیری این ستاد و نوع دیالوگ با جامعه محلی و ارتباط‌گیری با طیف‌ها و رده‌های مختلف ساختار اجتماعی نقدهای جدی وارد شده که عموما هم در حضور ایشان در جلسات مختلف مطرح شده است. اما طبیعتا جامعه محلی، علما، فرهیختگان، دانشگاهیان و نمایندگان مردم انتظار دارند ملاحظاتشان در این دو سال در فرایندهای ستاد توسعه سواحل مکران و تدوین اساسنامه سازمان توسعه سواحل مکران اعمال می‌شد و از ظرفیت نیروی انسانی این سامان در هسته مرکزی این ستاد به‌طور شایسته‌ای استفاده می‌شد تا انتقال‌دهنده مناسبی برای دغدغه بومیان در فرایند توسعه باشند! اما آقای دهقان حتی فرصت حضور یک نفر از بومیان منطقه مکران را در ستاد توسعه سواحل مکران فراهم نکرد! و عملا این ستاد به پارکینگ شایسته و مناسبی تبدیل شد تا دوستان ایشان از سازمان‌های مختلف به آن مأمور شوند و در ساختمان شیشه‌ای پاسداران مستقر شوند و برای مردم مکران نسخه بپیچند! معتقدیم که جامعه محلی حق دارد نگران باشد و بداند که سازمان توسعه سواحل مکران در صورت استقرار در منطقه مکران با چه فرایندی قرار است بند 1 ماده 5 اساسنامه (برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار و متوازن در سواحل مکران) این سازمان را محقق کند؟ تضمین تحقق آن چیست؟ با کدام دانش، نسخه و نیروی انسانی؟ جامعه محلی حق دارد بداند بند 4 ماده 5 اساسنامه (هماهنگی و انجام فعالیت‌های مناسب برای توانمندسازی و بهره‌مندی جامعه محلی) این سازمان، چرا در فضا و چارچوب ستاد به آن پرداخته نشد؟ چرا نخبگان محلی مکران و نظرات ایشان نادیده گرفته شدند؟ و مراد از فعالیت‌های مناسب در این بند جز کلی‌گویی چیست!؟ 

‌جامعه محلی حق دارد بداند بند 12 ماده 5 اساسنامه (استفاده و واگذاری اراضی مطابق ماده (۲۴) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد...) این سازمان، چه جایگاهی برای مالکیت عرفی مردم و بومیان بر اراضی قائل است؟ منطقه آزاد برای فروش اراضی کافی بود! راضی به زحمت شما نیستیم. جامعه محلی حق دارد که بداند بند 14 ماده 5 اساسنامه (انجام اقدامات لازم جهت جمعیت‌پذیرکردن منطقه و ایجاد بسترهای لازم جهت رقابت‌پذیرکردن فعالیت‌های منطقه) این سازمان، با چه هدفی در اساسنامه آمده است؟ آیا این سازمان در صورت تشکیل بنا دارد ترکیب جمعیتی منطقه را تغییر دهد؟ همان‌گونه که در ستاد هم از ظرفیت بومیان استفاده نشد در سازمان هم طرد خواهند شد؟ جامعه محلی حق دارد که بداند بند 15 ماده 5 اساسنامه (انجام اقدامات لازم برای توسعه متوازن منطقه) این سازمان، قرار است به پشتوانه کدام دانش نظری تحقق یابد؟ باز هم از ساختمان شیشه‌ای پاسداران بناست فرمان توسعه متوازن داده شود و محقق شود! جامعه محلی حق دارد بداند که شما تاکنون با چند نهاد عمومی غیردولتی و مردم‌نهاد همکاری مؤثر داشته‌اید که به پشتوانه آن تجربه، برای تحقق بند 17 ماده 5 اساسنامه امیدوار باشیم! مهم است که بدانیم چرا در مجمع عمومی این سازمان استاندار سیستان و بلوچستان و هرمزگان، ریاست مجمع نمایندگان دو استان، نماینده اعضای شورای اسلامی منطقه مکران و نماینده سازمان‌های مردم‌نهاد این خطه حضور ندارند! طرح سازمان توسعه سواحل مکران به قدری ناپخته است که حتی نتوانسته‌اند مبتنی بر مطالعات، مشخص کنند که در چه مناطقی نیاز به ایجاد دفتر نمایندگی دارند و به کلی‌گویی درباره آن بسنده کرده‌اند! جالب است که براساس بند 3 ماده 24 اساسنامه، سازمان توسعه سواحل مکران بنا دارد از محل واگذاری و اجاره اراضی منطقه مکران برای سازمانتان تولید درآمد کنید! این را که بنگاه املاک گلشهر چابهار بهتر از شما می‌تواند انجام دهد. اگر ماده 26 اساسنامه سازمان توسعه سواحل مکران را مطالعه کنید متوجه خواهید شد که این بند سازمان توسعه سواحل مکران را به حکومتی جدید و آن محدوده را به کشوری مستقل تبدیل خواهد کرد که حکمران آن هم نه قابل استیضاح است و نه امکان طرح سؤال از آن وجود دارد. تشکیلاتی به این گستردگی و عظمت و با این اختیارات خارق‌العاده نباید پاسخ‌گو باشد؟ نباید مورد نظارت جدی نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی قرار گیرد؟ جناب دهقان به مردم، نخبگان، علما و نمایندگان مجلس شورای اسلامی حق دهید که با وجود چنین سؤال‌های مهمی نگران باشند و از اصرار شما بر فوریت آن شگفت‌زده؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود در اقدامی شجاعانه در قبال اعمال نظر جامعه محلی توسط نمایندگان مردم در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی متعهدانه برخورد کنید و اجازه دهید ساختار درست ایجاد شود اگر بر ایجاد آن اصرار دارید، از فوریت در آن بپرهیزید و اجازه دهید آنچه شایسته مردم این سامان است محقق شود! اجازه دهید نظر جامعه محلی در فرایند تدوین و اجرای طرح سازمان توسعه سواحل مکران اعمال شود اگر خواهان جامعه‌پذیری رویکرد و زحمات خود هستید.