وتوی آلمان به سود مسکو

‌کشورهای عضو اتحادیه اروپا در آستانه رسیدن به توافق بر سر تحریم‌های گاز طبیعی مایع قرار داشتند، اما مذاکرات آنها در آخرین لحظه شکست خورد؛ چراکه آلمان با میزان مسئولیت شرکت‌ها در نقض تحریم‌ها مخالف بود. مقامات ۲۷ کشور اتحادیه اروپا بیش از یک ماه است که در مورد بسته‌ای شامل «ممنوعیت ترابری گاز طبیعی مایع روسیه» و طرحی برای پاسخ‌گوکردن اپراتورهای اتحادیه اروپا در قبال «نقض تحریم‌ها توسط شرکت‌های تابعه و شرکای خود در کشورهای ثالث» بحث می‌کنند. به گفته شش دیپلمات اتحادیه اروپا، کشورهای اتحادیه اروپا در مورد تحریم‌های تازه علیه بخش سودآور گاز طبیعی مایع روسیه به توافق نرسیدند و در حقیقت این بار کشور آلمان بود که در آستانه برگزاری کنفرانس صلح بین‌المللی درباره اوکراین که از روز گذشته آغاز شد، این توافق را لغو کرد. محور این بسته پیشنهادی، منع کشورها از صادرات مجدد گاز طبیعی مایع (اِل‌اِن‌‌جی) روسیه از بنادر اتحادیه اروپا و تأمین مالی پروژه‌های برنامه‌ریزی‌شده برای ساخت پایانه‌های گاز طبیعی مایع در قطب شمال و بالتیک بود. یکی از دیپلمات‌های آشنا با مذاکرات تحریمی، با اشاره به عادت همیشگی مجارستان در مانع‌تراشی برای تصویب بسته‌های قبلی تحریم‌ها علیه روسیه گفت: «زمانی گفته می‌شد که ما همیشه باید مجارستان را مقصر بدانیم ولی اکنون علت اصلی مانع‌تراشی آلمان است». مجارستان، نزدیک‌ترین متحد کرملین در اتحادیه اروپا، پیش‌تر در مورد تصویب تحریم‌ها علیه روسیه مقاومت می‌کرد، اما به نظر می‌رسید در مورد این بسته تحریمی مایل به همکاری است، حال آنکه تصویب آن نیاز به اتفاق آرای اتحادیه اروپا یعنی موافقت همه اعضا دارد. بلژیک -که در حال حاضر ریاست مذاکرات اتحادیه اروپا را بر عهده دارد‌- در بحبوحه مخالفت آلمان با تحریم‌های جدید علیه بلاروس، مجبور شد مذاکرات درباره این بسته را به دو بحث جداگانه تقسیم کند. تحریم‌های روی میز قرار بود چهاردهمین بسته مورد حمایت کشورهای عضو اتحادیه اروپا از زمان آغاز تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ باشد.

انگیزه برلین

برلین می‌گوید نگران گسترش اقداماتی بود که به موجب آن، شرکت‌های اتحادیه اروپا باید اطمینان حاصل کنند که مشتریان آنها نیز در آینده کالاهای تحریم‌شده را مجددا به مسکو نمی‌فروشند. پیش از این، بند موسوم به «نه به روسیه» فقط در مورد سلاح‌های گرم، اقلام میدان نبرد و کالاهایی با کاربرد دوگانه -‌که هم کاربرد نظامی و هم غیرنظامی دارند‌- اعمال می‌شد. حال آنکه آلمان نگران است اگر این امر به محصولات غیرنظامی بیشتری مانند مواد شیمیایی یا ماشین‌آلات فلزکاری گسترش یابد، کسب‌وکارهای کوچک خودش آسیب ببینند. به گفته یکی از دیپلمات‌های اروپایی دیگر که مثل سایرین نخواست نامش فاش شود، کمیسیون اروپا در حال مذاکره با صدراعظم آلمان برای متقاعدکردن برلین برای لغو وتوی خود است. این بن‌بست در نتیجه بروز اختلاف‌نظر در ائتلاف دولت چپ میانه‌روی آلمان به رهبری اولاف شولتس، صدراعظم سوسیال‌دموکرات است. این ائتلاف متشکل از سه حزب «سوسیال‌دموکرات»، «سبزها» و «دموکرات‌های آزاد لیبرال» است. تا آخرین ساعات، آنالنا بائربوک، وزیر امور خارجه آلمان، هنوز نمی‌توانست بگوید که آیا برلین از این بسته حمایت می‌کند یا خیر. خانم بائربوک در یک کنفرانس مطبوعاتی آشکارا خواستار تحریم‌های بیشتر علیه بلاروس شد. بائربوک که از حزب سبزهایی است که از تحریم‌های قوی‌تر حمایت می‌کند، گفت: «ما باید اقدام قوی‌تری در برابر دورزدن تحریم‌هایی که در ماه‌های اخیر شاهد بودیم، انجام دهیم و این بیش از همه در مورد بلاروس صدق می‌کند». در همین حال، برلین با بستن روزنه‌ای که کالاهای گران‌قیمت مانند خودروهای لوکس را قادر می‌‌کند از بلاروس برای رسیدن به روسیه عبور کنند، مخالفت کرده بود. این موضع، بلژیک را بر آن داشت تا مذاکرات جداگانه‌ای را در تلاش برای تسریع توافق آغاز کند.

قرار است نمایندگان اتحادیه اروپا مجدد در روز چهارشنبه با یکدیگر دیدار کنند. بر اساس بسته پیشنهادی تحریم‌ها، اتحادیه اروپا همچنین قصد داشت کشتی‌هایی را که از اقدامات نظامی روسیه حمایت می‌کنند، در بنادر خود پذیرش نکند. این موضوع شامل کشتی‌هایی می‌شود که در حمل‌ونقل کالاهایی که درآمد قابل توجهی برای روسیه ایجاد می‌کنند، اقلام یا فناوری‌های مورد استفاده در بخش‌های دفاعی و امنیتی، یا محموله‌های سوختی خارج از سقف قیمتی تعیین‌شده توسط گروه هفت دست دارند‌.

توافق امیدوارکننده

از سوی دیگر، طبق اعلام بلژیک که ریاست دوره‌ای شورای اروپایی را بر عهده دارد، سفرای ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا ۱۴ ژوئن در مورد زمان آغاز مذاکرات پیوستن اوکراین و مولداوی به عنوان دو عضو جدید از تاریخ ۲۵ ژوئن «در اصول» به توافق رسیدند. انتظار می‌رود اتحادیه اروپا این تصمیم را در تاریخ 

۲۱ ژوئن نهایی کند. در صورت تصویب، این روند هنوز چندین سال طول خواهد کشید تا هر دو کشور به عضویت اتحادیه اروپا دست یابند. قرار است وزرای اتحادیه اروپا در نشستی در ۲۱ ژوئن رسما این تصمیم را تأیید کنند. با این ملاحظه که در هلند، پارلمان نیز باید موافقت خود را اعلام کند. دو کشور همسایه اوکراین و مولداوی که هر دو از اعضای اتحاد سابق جماهیر شوروی بودند، درخواست پیوستن خود به اتحادیه اروپا را اندکی پس از آغاز تهاجم تمام‌عیار روسیه در فوریه ۲۰۲۲ اعلام کردند.

پس از تصمیم مهم رهبران اروپایی در ماه دسامبر برای آغاز این مذاکرات، چندین کشور اتحادیه اروپا از این اتحادیه درخواست کردند تا مذاکرات را رسما آغاز کند. اما مخالفت مجارستان که بیشترین تمایلات دوستانه با روسیه را در بین سایر اعضای اتحادیه اروپا دارد، می‌تواند این مذاکرات را از مسیر خود خارج ‌کند؛ چراکه نیاز به حمایت یکپارچه از سوی همه کشورهای عضو دارد.

علاوه بر اینکه مجارستان در ماه جولای ریاست دوره‌ای شورای قانون‌گذاری اتحادیه اروپا را بر عهده می‌گیرد و بیم آن می‌رود که این امر هرگونه پیشرفت در این زمینه را متوقف کند. کمیسیون اروپا در اوایل ماه جاری میلادی اعلام کرد که اوکراین به الزامات اصلی از‌‌جمله تلاش برای مهار قدرت الیگارشی‌ها و تضمین بهتر حقوق اقلیت‌های قومی عمل کرده است.

حتی اگر مذاکرات آغاز شود، اوکراین کماکان در نقطه آغاز خواهد بود و قبل از اینکه بتواند در نهایت به عضویت اتحادیه اروپا درآید، می‌بایست یک روند اصلاحات چندین‌ساله را شروع کند.