دبیر جدید کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در پاسخ به «شرق»:
فعالیت مجدد فشنشوها در مرحله رایزنی و گفتوگو است
ستاره جاويد

بحث جنجالی برگزاری فشنشو (Fashion Show)ها یا نمایش زنده لباس، پس از انتشار عکسهای ژوژمان دانشجویان دانشگاه الزهرا در اواخر سال 1394، یک قربانی داشت: لغو پدیده کتواک (Catwalk) یا نمایش زنده لباس از صنعت مد کشور که تازه داشت مسیر پرفرازوفرود خود را از میان سنگلاخهای پیشرو باز میکرد. حواشی نابهنجاری که افراد هیجانزده و غیرحرفهای به این پدیده وارد و «ضدارزش افزوده» ایجاد کردند، سبب شد که نهاد سیاستگذار و تصمیمگیر، صلاح را در پاککردن صورتمسئله و نه حل مسئله ببیند. مرضیه شفاپور، دبیر جدید کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور که 26 سال در بدنه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئولیت اجرائی در حوزه بانوان را عهدهدار بوده و از بنیانگذاران «خانه مطبوعات» کشور است، قریب به دو ماه است که بر کرسی کارگروهی تکیه زده و با روحیهای معتدل و پذیرا، در تلاش است که با تکیه بر «گفتوگو» و «رایزنی» مسیر ناهموار پیشروی جامعه مد کشور را به مسیری هموار نزدیک کند. او در گفتوگوهای خود با رسانهها از «ازسرگیری صدور مجوزهای رویدادهای مد و لباس» صحبت کرده و گفته که میخواهد فشنشوها را ساماندهی کند. در شرایطی که بحث برگزاری نمایش زنده لباس که آخرین حلقه از هنر صنعت مد محسوب میشود و در زنجیره تأمين نیاز مصرفکننده، مهمترین حلقه واسط میان طراحان و تولیدکنندگان محسوب میشود، در ایران به تعطیلی کشانده شده است، مطالبه بدنه حرفهای و دغدغهمند جامعه مد و لباس کشور، صدور مجدد مجوزهای برگزاری نمایش زنده لباس است. سرانجام سیاستگذاریها درباره این پدیده را از مرضیه شفاپور جویا شدیم. او در گفتوگویی اختصاصی به «شرق» میگوید بسیار به گفتوگو معتقد است و رایزنیهای لازم با نهادهای دینی و علما و تمام افراد مرتبط را برای ازسرگیری قانونی فشنشوها آغاز کرده است.
کتواک (Catwalk) یا فشنشو (Fashion Show) که بهاشتباه در ایران به نام مدلینگ (Modeling) شناخته میشود، چند سالی است که مجدد از دایره فعالیت قانونی زدوده شده و غیرقانونی محسوب میشود و هرگونه فعالیت در این زمینه جرم است. بعد از انتشار غیرقانونی عکسهایی از پودمان دانشجویان دانشگاه الزهرا در اینستاگرام بود که مسئولان برگزاری هرگونه کتواک یا فشنشو را غیرقانونی اعلام کردند و با پاککردن صورتمسئله، این حلقه از صنعت مد از رسمیت برگزاری حذف شد و آسیبهای ناشی از این حذف هم در آینده این تصمیم، خود را نشان داد. برنامه مشخص شما برای فشنشوها چیست؟ آیا امیدی هست که مجوزهای برگزاری قانونی فشنشوها مطابق با هنجارهای ایرانی-اسلامی برای سال آینده احیا شود و طراحان حرفهای لباس بتوانند کالکشنهای خود را به طریق حرفهای به نمایش بگذارند؟
اگر نظر شخصی من را جویا شوید، من معتقد به این هستم که وقتی برنامهای طراحی میشود، قبل از اینکه به اجرای کلی برسد، باید نمودی داشته باشد. اعتقاد من بر این است که اگر بتوانیم فشنشوها یا کتواکها را که به دلیل ناهنجاریهایی که به وجود آمد، اکنون جزء خط قرمزهای ما محسوب میشود، در چارچوب قانونی حرکت دهیم، امکان اینکه نمایش زنده لباس دوباره اتفاق بیفتند، خیلی دور از دسترس نیست؛ چراکه نگاه مسئولان هم به مسئله مد و لباس، نگاه خوبی است؛ نگاهی که معتقد است درباره این پدیده حتما باید در چارچوب قانونی حرکت کنیم. همانطور که مقام معظم رهبری هم به مد علاقهمند هستند و همیشه از مدی که از داخل کشور جوشیده باشد، حمایت کردهاند و معتقد هستند که مد بسیار میتواند کمککننده باشد. اعتقاد من بر این است که نیاز جامعه امروز ما، مد و در وهله دوم فشنشوها را میطلبد.
من بهشخصه در پی این هستم که آیا این امکان وجود دارد که راهکارهای قانونمندی را پیدا کنم که دوباره بتوانیم فشنشوها را در چارچوب قانونمداری و نه برخلاف آنچه با شئونات فرهنگی و اسلامی جامعه ما مغایر است، راهاندازی کنیم. من اعتقاد دارم وقتی طراحان، مجموعهای را طراحی میکنند، سرانجام برای اینکه زنجیره طراحی آنها به زنجیره تولیدکننده وصل شود، نیاز دارند که طرحها دیده شود و چه خوب است که طرحهای طراحان در پیکره و قالب یک مدل زنده دیده شود. اگر بتوانیم راهکار قانونمندی و راهکار دینی و اسلامیبودن رویداد را هم در نظر بگیریم، شاید انشاءالله در آینده بتوانیم این حساسیتها را کم کرده و به سمت برگزاری فشنشوها حرکت کنیم. درحالحاضر رایزنیها را از بُعد دینی و اسلامی آغاز کردم و پیگیری میکنم. میکوشم ضعفها را از بین ببریم و به نقاط قوت تبدیل کنیم. اعتقاد شخصی خودم بر این است که لباس باید بر تن یک انسان و مدل زنده دیده شود البته نه با شکل و شمایل غربی. مخالف آن شمایل غربی هستم، اما معتقدم که تحقق این پروسه و احیای نقش فشنشوها بهگونهای است که تولیدکننده میتواند راحتتر لباس ایرانی و اسلامی ما را بخرد.
واقعیت این است که کتواک، آخرین حلقه و تعیینکننده در صنعت مد است. با توجه به برنامه شما، مشخصا منظورتان از رایزنیها، رایزنی با حوزه علمیه قم و نهادهای دینی است؟
خیر. علاوه بر رایزنی با نهادهای دینی، گفتمان با ارگانها، نهادها و افرادی را که در تصمیمگیری برای این موضوع، ذیصلاح هستند هم در دستور کارم قرار دادم. در کنار بهرهگیری از نظرات استادانی که در حوزه دین و مد و لباس فعالیت میکنند، نظرات همه افراد صاحبنظر را جویا خواهم شد. نظرات علما، صاحبان علم و اندیشه و صنعتگران برای من اهمیت زیادی دارد. همانطورکه خودتان هم اشاره کردید، بنده در هر سمت و پستی که بودم، اعتدال را سرلوحه کار خودم قرار دادهام. اعتقاد دارم با اعتدال است که میتوانیم به هدف اصلی خود برسیم. درباره احیای فشنشوها هم رایزنیها را شروع کردم، امیدوارم خداوند یاری کند به نتیجه خوبی برسیم.
رایزنیها بهصورت رخبهرخ و دیدار حضوری است یا اینکه تلفنی و شفاهی پیگیر تعیین تکلیف موضوع هستید؟
شخصا خودم به این موضوع ورود کردهام و کارهایی را که مهم و ارزشمند است، بهصورت مستقیم و بهشخصه پیگیری میکنم. بهدلیل اینکه در کشوری اسلامی زندگی میکنیم، باید درباره این موضوع، تمام جوانب در نظر گرفته شود و مغایرتی با شئونات ما نداشته باشد. تمام دیدارها بهصورت رخبهرخ شکل گرفته است، چراکه دوست دارم از نظرات علما و استادان بهره ببرم و خودم مستقیم شنونده تمام نظرات باشم و راهکارهای شفاهی را دریافت کنم تا به یک نتیجه مثبت برسیم. البته ممکن است این پروسه مقداری طول بکشد و زمانبر باشد. اگر بخواهیم هدفی را بهصورت قانونمند پیگیری کنیم به این زودی به نتیجه نخواهد رسید، اما امیدوارم به شکلی حرکت کنیم که جامعه طراحان ما هم به حرکتهای پیشرو امید دوبارهای پیدا کنند.
قطعا زمانبر خواهد بود و این حق طبیعی شماست که بهعنوان مسئول جدید این حوزه، زمان خود را در اختیار داشته باشید تا بتوانید برنامههای خود را محقق کنید. برگزاری کتواک در ایران برای دو سال (از سال 1392 تا 1394 و اواسط 1395) مجوز قانونی داشت و حتی دو دوره هم برگزاری موفق هفته مد تهران
(Tehran Fashion Week - THFW) را شاهد بودیم و در این دو سال، تمام برندهایی که برای برگزاری کتواک مجوز دریافت کردند، کوچکترین نابهنجاری را بروز ندادند؛ اما در این میان برخی بهدلیل هیجانات و اشرافنداشتن بر این حوزه، دست به اقداماتی زدند که موجب بهحاشیهراندن این حلقه مهم در صنعت مد شد و متأسفانه نتیجه اینکه از سوی برخی نهادها، نمایش زنده لباس که در زمره «هنرهای نمایشی» تعریف میشود، متهم به «تبرّج» و «خودنمایی» شد، بهجای برخورد با خاطیان، صورت مسئله حذف شد و مجدد کتواک بهعنوان پدیدهای غیرقانونی، لغو مجوز شد. مشخصا استراتژی شما برای زدودن اتهام «تبرّج» که غیرمنصفانه به این حوزه وارد شد، چیست؟
متأسفانه همیشه عدهای هستند که در هر عرصهای- که محدود به فرهنگ و هنر نیست، حتی در صنعت هم شاهدیم، با توجه به شرایط فراهمشده، از موقعیت سوءاستفاده میکنند. آن زمان شاید «تبرّج» و «خودنمایی» برای بدنه دینی محرز شده بود، اما معتقد هستم بحث فشنشوها میتواند خارج از این تبرج اتفاق بیفتد و به شکل صحیح اجرا شود. درحالحاضر میبینیم که کشورهای اسلامی بهصورت خیلی عالی و مطابق با هنجارهای دینی و اسلامی در تلاش برای رواج فشنشوها هستند. حتی یکی از همین کشورهای اسلامی از لحاظ پوشش اسلامی در صنعت مد برتر شناخته شد. اعتقاد دارم ما هم میتوانیم با دوریکردن از تبرج و خودنمایی، به سمت ایدئال پیش برویم. فضایی که ایجاد شد، همانطورکه اشاره کردید، فضای هیجانزدهای بود و بهخوبی مدیریت نشد و نتیجه آن، اتفاقاتی بود که افتاد و من بهشخصه، حق را به دوستانی میدهم که در آن زمان ناچار شدند این موضوع را بهعنوان خط قرمز اعلام کنند، چون آن اقدامات هیجانی، برگرفته از قانون و هنجارها و حرکات علمی و کاربردی نبود و بهواسطه کسانی اتفاق افتاد که شاید در این حوزه هم مجوز قانونی ندارند.
فعال مداوم حوزه مد هم نبودند!
بله. متأسفانه ما همیشه ضربهها را از کسانی میخوریم که فعال و بنام نیستند و از فضای بهوجودآمده، سوءاستفاده میکنند. برنامهای که ما برای فشنشوها داشتیم، برنامه بسیار جامع، قانونمند و مدونی بود اما متأسفانه به دلیل سوءاستفادهها، ناهنجاری در جامعه ایجاد شد و حاصل آن لغو مجوز فشنشوها بود. این اتفاق منجر به این شد که کسانی که قانونمند هستند و میخواستند در راستای قانون، حرکت حرفهای داشته باشند، متوقف شوند. اعتقاد کلی من این است که باید آسیبشناسی جدی در این حوزه داشته باشیم و افرادی را که ناهنجاریها را شکل میدهند، دعوت کنیم که در چارچوب قانونی فعالیت خود را سامان بدهند. در دو ماهی که مسئولیت پذیرفتم، مجوز برگزاری ایونتها (Event) را بعد از یک وقفه دوباره دادم. دلیل هم دارم. وقتی ما مجوزی برای فردی یا مؤسسهای صادر میکنیم، او را به حوزه حقوقی وارد کرده و قانونمند میکنیم، پس باید نگرشمان هم به سمتی باشد که به این افراد هویت قانونی ببخشیم. وقتی مجوزها را صادر کردم، بخش رصد و ساماندهی را بسیار قوی کردم. پس از اعطای مجوزها، افراد من قبل از اینکه رویداد یا ایونت برگزار شود، حتما مدلها را بررسی میکنند که
شیما دریافت کرده باشند و در چارچوب قانونی حرکت کنند. در زمان برگزاری رویداد هم، ناظر من از زمان آغاز تا پایان رویداد حضور دارد و به محض مشاهده کوچکترین بیقانونی، دستور توقف رویداد و تعطیلی آن را در دستور کار دارد. خوشبختانه در مدت دو ماه، 10 تا 15 مجوز برگزاری رویداد را صادر کردم و همه بدون حاشیه بهخوبی برگزار شده است. بازتابهای خوبی هم از طراحان و شرکتکنندگان دریافت کردیم. گاهی هم بهصورت سرزده و بدون اعلان قبلی، به این رویدادها و ایونتها رفتم و حضور پیدا کردم. حضورم هم به این دلیل است که اولا بتوانم از لحاظ معنوی، از آنان حمایت داشته و سبب دلگرمی فعالان این حوزه باشم. فعالان این حوزه، بسیار انسانهای خوب و هنرمندی هستند و باید حضور خودم را در فعالیتهای این جامعه، پررنگتر کنم تا دلگرم باشند که مسئولان در کنارشان حضور دارند. دوم اینکه آثارشان را رصد کردم. برنامهریزی کردم که روزهای تعطیلم را در کنار این افراد باشم و در رویدادها شرکت کنم و حوزه را از نزدیک رصد کنم. در تلاش هستم که به سمتی برویم که الگویی برای کشورهای مسلمان در زمینه مد باشیم؛ چراکه اعتقادم بر این است که طرحهای بسیار عالی و
زیبندهای داریم که میتوانند حرف اول را در امالقرای اسلامی بزنند.
برنامه شما برای حمایت از رویدادهایی که ممکن است برخاسته از نابخردی عدهای باشد که فعال یک حوزه نوپا مثل مد نیستند و نیز به این پدیده لطمه بزنند، چیست؟ بهعبارتدیگر برنامه شما برای مدیریت بهین فشنشوها در حوزه مد بهجای پاککردن صورت مسئله چیست؟ انتشار عکسهای دانشگاه الزهرا، سبب برخورد سلبی با پدیده مدلینگ و پاککردن صورت مسئله شد. آیا استراتژی شما برخورد سلبی است، مثل آنچه در این سالها اتفاق افتاده یا ایجابی؟
حرکت و سیاست من، ایجابی خواهد بود. تمایل ندارم صورتمسئله پاک شود. اعتقاد من این است که باید از فعالان این حوزه دعوت کنیم و گفتمان داشته باشیم. ما دریافتهایم برخی از افرادی که ناهنجاری ایجاد میکنند و اقدامات نابخردانه انجام میدهند، اطلاعات کافی از حوزه کاری خود ندارند. حتی نمیدانند که در ایران میتوانند در چارچوب قانون کار مد انجام دهند. بخش رصد در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خیلی از صفحههایی را که فعالیت غیرقانونی دارند، به کارگروه دعوت میکنند. بسیاری از افرادی که دعوت میشوند، هنوز نمیدانند که چنین کارگروهی در وزارت فرهنگ وجود دارد و آنها میتوانند فعالیت خود را در چارچوب قانونی پیش ببرند. بسیاری از کسانی که به کارگروه دعوت شدند، پس از آشنایی و آگاهی از اینکه مأمنی هست که درخواستهای آنان را بشنود، تمایل به همکاری در چارچوب قانونی دارند. من اعتقاد دارم که باید افراد را به گفتمان دعوت کنیم. فقط در سایه گفتمان است که میتوانیم ناهنجاریهایی را که در عرصه مد و لباس وجود دارد، به سمت هنجار و یک رویداد ایرانی و اسلامی رهنمون کنیم.
بحث جنجالی برگزاری فشنشو (Fashion Show)ها یا نمایش زنده لباس، پس از انتشار عکسهای ژوژمان دانشجویان دانشگاه الزهرا در اواخر سال 1394، یک قربانی داشت: لغو پدیده کتواک (Catwalk) یا نمایش زنده لباس از صنعت مد کشور که تازه داشت مسیر پرفرازوفرود خود را از میان سنگلاخهای پیشرو باز میکرد. حواشی نابهنجاری که افراد هیجانزده و غیرحرفهای به این پدیده وارد و «ضدارزش افزوده» ایجاد کردند، سبب شد که نهاد سیاستگذار و تصمیمگیر، صلاح را در پاککردن صورتمسئله و نه حل مسئله ببیند. مرضیه شفاپور، دبیر جدید کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور که 26 سال در بدنه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئولیت اجرائی در حوزه بانوان را عهدهدار بوده و از بنیانگذاران «خانه مطبوعات» کشور است، قریب به دو ماه است که بر کرسی کارگروهی تکیه زده و با روحیهای معتدل و پذیرا، در تلاش است که با تکیه بر «گفتوگو» و «رایزنی» مسیر ناهموار پیشروی جامعه مد کشور را به مسیری هموار نزدیک کند. او در گفتوگوهای خود با رسانهها از «ازسرگیری صدور مجوزهای رویدادهای مد و لباس» صحبت کرده و گفته که میخواهد فشنشوها را ساماندهی کند. در شرایطی که بحث برگزاری نمایش زنده لباس که آخرین حلقه از هنر صنعت مد محسوب میشود و در زنجیره تأمين نیاز مصرفکننده، مهمترین حلقه واسط میان طراحان و تولیدکنندگان محسوب میشود، در ایران به تعطیلی کشانده شده است، مطالبه بدنه حرفهای و دغدغهمند جامعه مد و لباس کشور، صدور مجدد مجوزهای برگزاری نمایش زنده لباس است. سرانجام سیاستگذاریها درباره این پدیده را از مرضیه شفاپور جویا شدیم. او در گفتوگویی اختصاصی به «شرق» میگوید بسیار به گفتوگو معتقد است و رایزنیهای لازم با نهادهای دینی و علما و تمام افراد مرتبط را برای ازسرگیری قانونی فشنشوها آغاز کرده است.
کتواک (Catwalk) یا فشنشو (Fashion Show) که بهاشتباه در ایران به نام مدلینگ (Modeling) شناخته میشود، چند سالی است که مجدد از دایره فعالیت قانونی زدوده شده و غیرقانونی محسوب میشود و هرگونه فعالیت در این زمینه جرم است. بعد از انتشار غیرقانونی عکسهایی از پودمان دانشجویان دانشگاه الزهرا در اینستاگرام بود که مسئولان برگزاری هرگونه کتواک یا فشنشو را غیرقانونی اعلام کردند و با پاککردن صورتمسئله، این حلقه از صنعت مد از رسمیت برگزاری حذف شد و آسیبهای ناشی از این حذف هم در آینده این تصمیم، خود را نشان داد. برنامه مشخص شما برای فشنشوها چیست؟ آیا امیدی هست که مجوزهای برگزاری قانونی فشنشوها مطابق با هنجارهای ایرانی-اسلامی برای سال آینده احیا شود و طراحان حرفهای لباس بتوانند کالکشنهای خود را به طریق حرفهای به نمایش بگذارند؟
اگر نظر شخصی من را جویا شوید، من معتقد به این هستم که وقتی برنامهای طراحی میشود، قبل از اینکه به اجرای کلی برسد، باید نمودی داشته باشد. اعتقاد من بر این است که اگر بتوانیم فشنشوها یا کتواکها را که به دلیل ناهنجاریهایی که به وجود آمد، اکنون جزء خط قرمزهای ما محسوب میشود، در چارچوب قانونی حرکت دهیم، امکان اینکه نمایش زنده لباس دوباره اتفاق بیفتند، خیلی دور از دسترس نیست؛ چراکه نگاه مسئولان هم به مسئله مد و لباس، نگاه خوبی است؛ نگاهی که معتقد است درباره این پدیده حتما باید در چارچوب قانونی حرکت کنیم. همانطور که مقام معظم رهبری هم به مد علاقهمند هستند و همیشه از مدی که از داخل کشور جوشیده باشد، حمایت کردهاند و معتقد هستند که مد بسیار میتواند کمککننده باشد. اعتقاد من بر این است که نیاز جامعه امروز ما، مد و در وهله دوم فشنشوها را میطلبد.
من بهشخصه در پی این هستم که آیا این امکان وجود دارد که راهکارهای قانونمندی را پیدا کنم که دوباره بتوانیم فشنشوها را در چارچوب قانونمداری و نه برخلاف آنچه با شئونات فرهنگی و اسلامی جامعه ما مغایر است، راهاندازی کنیم. من اعتقاد دارم وقتی طراحان، مجموعهای را طراحی میکنند، سرانجام برای اینکه زنجیره طراحی آنها به زنجیره تولیدکننده وصل شود، نیاز دارند که طرحها دیده شود و چه خوب است که طرحهای طراحان در پیکره و قالب یک مدل زنده دیده شود. اگر بتوانیم راهکار قانونمندی و راهکار دینی و اسلامیبودن رویداد را هم در نظر بگیریم، شاید انشاءالله در آینده بتوانیم این حساسیتها را کم کرده و به سمت برگزاری فشنشوها حرکت کنیم. درحالحاضر رایزنیها را از بُعد دینی و اسلامی آغاز کردم و پیگیری میکنم. میکوشم ضعفها را از بین ببریم و به نقاط قوت تبدیل کنیم. اعتقاد شخصی خودم بر این است که لباس باید بر تن یک انسان و مدل زنده دیده شود البته نه با شکل و شمایل غربی. مخالف آن شمایل غربی هستم، اما معتقدم که تحقق این پروسه و احیای نقش فشنشوها بهگونهای است که تولیدکننده میتواند راحتتر لباس ایرانی و اسلامی ما را بخرد.
واقعیت این است که کتواک، آخرین حلقه و تعیینکننده در صنعت مد است. با توجه به برنامه شما، مشخصا منظورتان از رایزنیها، رایزنی با حوزه علمیه قم و نهادهای دینی است؟
خیر. علاوه بر رایزنی با نهادهای دینی، گفتمان با ارگانها، نهادها و افرادی را که در تصمیمگیری برای این موضوع، ذیصلاح هستند هم در دستور کارم قرار دادم. در کنار بهرهگیری از نظرات استادانی که در حوزه دین و مد و لباس فعالیت میکنند، نظرات همه افراد صاحبنظر را جویا خواهم شد. نظرات علما، صاحبان علم و اندیشه و صنعتگران برای من اهمیت زیادی دارد. همانطورکه خودتان هم اشاره کردید، بنده در هر سمت و پستی که بودم، اعتدال را سرلوحه کار خودم قرار دادهام. اعتقاد دارم با اعتدال است که میتوانیم به هدف اصلی خود برسیم. درباره احیای فشنشوها هم رایزنیها را شروع کردم، امیدوارم خداوند یاری کند به نتیجه خوبی برسیم.
رایزنیها بهصورت رخبهرخ و دیدار حضوری است یا اینکه تلفنی و شفاهی پیگیر تعیین تکلیف موضوع هستید؟
شخصا خودم به این موضوع ورود کردهام و کارهایی را که مهم و ارزشمند است، بهصورت مستقیم و بهشخصه پیگیری میکنم. بهدلیل اینکه در کشوری اسلامی زندگی میکنیم، باید درباره این موضوع، تمام جوانب در نظر گرفته شود و مغایرتی با شئونات ما نداشته باشد. تمام دیدارها بهصورت رخبهرخ شکل گرفته است، چراکه دوست دارم از نظرات علما و استادان بهره ببرم و خودم مستقیم شنونده تمام نظرات باشم و راهکارهای شفاهی را دریافت کنم تا به یک نتیجه مثبت برسیم. البته ممکن است این پروسه مقداری طول بکشد و زمانبر باشد. اگر بخواهیم هدفی را بهصورت قانونمند پیگیری کنیم به این زودی به نتیجه نخواهد رسید، اما امیدوارم به شکلی حرکت کنیم که جامعه طراحان ما هم به حرکتهای پیشرو امید دوبارهای پیدا کنند.
قطعا زمانبر خواهد بود و این حق طبیعی شماست که بهعنوان مسئول جدید این حوزه، زمان خود را در اختیار داشته باشید تا بتوانید برنامههای خود را محقق کنید. برگزاری کتواک در ایران برای دو سال (از سال 1392 تا 1394 و اواسط 1395) مجوز قانونی داشت و حتی دو دوره هم برگزاری موفق هفته مد تهران
(Tehran Fashion Week - THFW) را شاهد بودیم و در این دو سال، تمام برندهایی که برای برگزاری کتواک مجوز دریافت کردند، کوچکترین نابهنجاری را بروز ندادند؛ اما در این میان برخی بهدلیل هیجانات و اشرافنداشتن بر این حوزه، دست به اقداماتی زدند که موجب بهحاشیهراندن این حلقه مهم در صنعت مد شد و متأسفانه نتیجه اینکه از سوی برخی نهادها، نمایش زنده لباس که در زمره «هنرهای نمایشی» تعریف میشود، متهم به «تبرّج» و «خودنمایی» شد، بهجای برخورد با خاطیان، صورت مسئله حذف شد و مجدد کتواک بهعنوان پدیدهای غیرقانونی، لغو مجوز شد. مشخصا استراتژی شما برای زدودن اتهام «تبرّج» که غیرمنصفانه به این حوزه وارد شد، چیست؟
متأسفانه همیشه عدهای هستند که در هر عرصهای- که محدود به فرهنگ و هنر نیست، حتی در صنعت هم شاهدیم، با توجه به شرایط فراهمشده، از موقعیت سوءاستفاده میکنند. آن زمان شاید «تبرّج» و «خودنمایی» برای بدنه دینی محرز شده بود، اما معتقد هستم بحث فشنشوها میتواند خارج از این تبرج اتفاق بیفتد و به شکل صحیح اجرا شود. درحالحاضر میبینیم که کشورهای اسلامی بهصورت خیلی عالی و مطابق با هنجارهای دینی و اسلامی در تلاش برای رواج فشنشوها هستند. حتی یکی از همین کشورهای اسلامی از لحاظ پوشش اسلامی در صنعت مد برتر شناخته شد. اعتقاد دارم ما هم میتوانیم با دوریکردن از تبرج و خودنمایی، به سمت ایدئال پیش برویم. فضایی که ایجاد شد، همانطورکه اشاره کردید، فضای هیجانزدهای بود و بهخوبی مدیریت نشد و نتیجه آن، اتفاقاتی بود که افتاد و من بهشخصه، حق را به دوستانی میدهم که در آن زمان ناچار شدند این موضوع را بهعنوان خط قرمز اعلام کنند، چون آن اقدامات هیجانی، برگرفته از قانون و هنجارها و حرکات علمی و کاربردی نبود و بهواسطه کسانی اتفاق افتاد که شاید در این حوزه هم مجوز قانونی ندارند.
فعال مداوم حوزه مد هم نبودند!
بله. متأسفانه ما همیشه ضربهها را از کسانی میخوریم که فعال و بنام نیستند و از فضای بهوجودآمده، سوءاستفاده میکنند. برنامهای که ما برای فشنشوها داشتیم، برنامه بسیار جامع، قانونمند و مدونی بود اما متأسفانه به دلیل سوءاستفادهها، ناهنجاری در جامعه ایجاد شد و حاصل آن لغو مجوز فشنشوها بود. این اتفاق منجر به این شد که کسانی که قانونمند هستند و میخواستند در راستای قانون، حرکت حرفهای داشته باشند، متوقف شوند. اعتقاد کلی من این است که باید آسیبشناسی جدی در این حوزه داشته باشیم و افرادی را که ناهنجاریها را شکل میدهند، دعوت کنیم که در چارچوب قانونی فعالیت خود را سامان بدهند. در دو ماهی که مسئولیت پذیرفتم، مجوز برگزاری ایونتها (Event) را بعد از یک وقفه دوباره دادم. دلیل هم دارم. وقتی ما مجوزی برای فردی یا مؤسسهای صادر میکنیم، او را به حوزه حقوقی وارد کرده و قانونمند میکنیم، پس باید نگرشمان هم به سمتی باشد که به این افراد هویت قانونی ببخشیم. وقتی مجوزها را صادر کردم، بخش رصد و ساماندهی را بسیار قوی کردم. پس از اعطای مجوزها، افراد من قبل از اینکه رویداد یا ایونت برگزار شود، حتما مدلها را بررسی میکنند که
شیما دریافت کرده باشند و در چارچوب قانونی حرکت کنند. در زمان برگزاری رویداد هم، ناظر من از زمان آغاز تا پایان رویداد حضور دارد و به محض مشاهده کوچکترین بیقانونی، دستور توقف رویداد و تعطیلی آن را در دستور کار دارد. خوشبختانه در مدت دو ماه، 10 تا 15 مجوز برگزاری رویداد را صادر کردم و همه بدون حاشیه بهخوبی برگزار شده است. بازتابهای خوبی هم از طراحان و شرکتکنندگان دریافت کردیم. گاهی هم بهصورت سرزده و بدون اعلان قبلی، به این رویدادها و ایونتها رفتم و حضور پیدا کردم. حضورم هم به این دلیل است که اولا بتوانم از لحاظ معنوی، از آنان حمایت داشته و سبب دلگرمی فعالان این حوزه باشم. فعالان این حوزه، بسیار انسانهای خوب و هنرمندی هستند و باید حضور خودم را در فعالیتهای این جامعه، پررنگتر کنم تا دلگرم باشند که مسئولان در کنارشان حضور دارند. دوم اینکه آثارشان را رصد کردم. برنامهریزی کردم که روزهای تعطیلم را در کنار این افراد باشم و در رویدادها شرکت کنم و حوزه را از نزدیک رصد کنم. در تلاش هستم که به سمتی برویم که الگویی برای کشورهای مسلمان در زمینه مد باشیم؛ چراکه اعتقادم بر این است که طرحهای بسیار عالی و
زیبندهای داریم که میتوانند حرف اول را در امالقرای اسلامی بزنند.
برنامه شما برای حمایت از رویدادهایی که ممکن است برخاسته از نابخردی عدهای باشد که فعال یک حوزه نوپا مثل مد نیستند و نیز به این پدیده لطمه بزنند، چیست؟ بهعبارتدیگر برنامه شما برای مدیریت بهین فشنشوها در حوزه مد بهجای پاککردن صورت مسئله چیست؟ انتشار عکسهای دانشگاه الزهرا، سبب برخورد سلبی با پدیده مدلینگ و پاککردن صورت مسئله شد. آیا استراتژی شما برخورد سلبی است، مثل آنچه در این سالها اتفاق افتاده یا ایجابی؟
حرکت و سیاست من، ایجابی خواهد بود. تمایل ندارم صورتمسئله پاک شود. اعتقاد من این است که باید از فعالان این حوزه دعوت کنیم و گفتمان داشته باشیم. ما دریافتهایم برخی از افرادی که ناهنجاری ایجاد میکنند و اقدامات نابخردانه انجام میدهند، اطلاعات کافی از حوزه کاری خود ندارند. حتی نمیدانند که در ایران میتوانند در چارچوب قانون کار مد انجام دهند. بخش رصد در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خیلی از صفحههایی را که فعالیت غیرقانونی دارند، به کارگروه دعوت میکنند. بسیاری از افرادی که دعوت میشوند، هنوز نمیدانند که چنین کارگروهی در وزارت فرهنگ وجود دارد و آنها میتوانند فعالیت خود را در چارچوب قانونی پیش ببرند. بسیاری از کسانی که به کارگروه دعوت شدند، پس از آشنایی و آگاهی از اینکه مأمنی هست که درخواستهای آنان را بشنود، تمایل به همکاری در چارچوب قانونی دارند. من اعتقاد دارم که باید افراد را به گفتمان دعوت کنیم. فقط در سایه گفتمان است که میتوانیم ناهنجاریهایی را که در عرصه مد و لباس وجود دارد، به سمت هنجار و یک رویداد ایرانی و اسلامی رهنمون کنیم.