دیپلماسی سکوت صلح و آرامش

برای اولین بار در هشتم آبان 1386 واژه ترکیبی «دیپلماسی سکوت» را در یک مقاله کوتاه در روزنامه سرمایه به کار بردم و این واژه آرام‌آرام وارد فرهنگ سیاسی کشور شد. اما هیچ‌گاه مفهوم بنیادین این کنش سیاسی درک نشد. بسیاری مفهوم این رفتار را با بی‌کنشی یکی گرفتند. درحالی‌که این کنش سیاسی به معنای سکوت در بزنگاه‌هایی است که منافع ملی در خطر باشد. سکوت دیپلماتیک منطقی، دروازه آرامش و ورود به جهان پرهیز از خشونت است. در راستای یک دیپلماسی خردمندانه که در زمینه منافع ملی پیش می‌رود، در بسیاری از موارد سکوت سازنده است. از آنجا که دیپلماسی ناظر بر فرایند‌های جهانی است، دیپلماسی نمی‌تواند در برابر بی‌عدالتی‌های جهانی بی‌تفاوت بوده و برکنار از هم‌گرایی و همکاری‌های بشردوستانه باشد. مناسبات فراملی نیز در چنین فراگردی نباید به صورت منفعلانه باشد. آنچه در‌این‌میان اهمیت دارد، سکوت و پرهیز از اظهار‌نظر‌های نسنجیده‌ای است که منافع ملی را به خطر می‌اندازد. همچنین دیپلماسی سکوت را نباید با کنش‌های سیاسی خزنده و سکوت مرموزانه کشور‌های دارای فرهنگ سوسیالیستی یکی گرفت. دیپلماسی رفتاری سیاسی مبتنی بر گفتار است. در گستره دیپلماسی چیزی جز کلام رد‌و‌بدل نمی‌شود. در این عرصه پر‌تب‌و‌تاب پرگویی‌های سیاسی مسئله‌ساز است. در این شرایط حساس کشور، صلح و آرامش رهاورد دیپلماسی خردمندانه خواهد بود. یک دیپلماسی که با پرهیز از شتاب‌زدگی و اظهارات نسنجیده، تنها منافع ملی را پیش‌رو دارد. پرهیز از پرگویی سیاسی، همان دیپلماسی سکوت است. گاهی در افق پیش‌رو سازوکار‌های سیاسی بسیار دور و جنگ نزدیک به نظر می‌رسد. اما برای رسیدن به توافقات سیاسی و دیپلماتیک راه‌های میان‌بر بسیاری وجود دارد. گذر از این مسیر‌ها ظرفیت دیپلماتیک برای دستیابی به صلح و آرامش را افزایش می‌دهد. مسیر دیپلماسی گاهی سنگلاخ و دشوار است. گاهی سکوت و اقدام خردمندانه سازنده‌تر است.