کارنامه فاجعه‌باری که نخست‌وزیر کانادا را مجبور به استعفا کرد
تورم، بحران مهاجران و ترامپ
نخست‌وزیر کانادا در حالی اعلام کرد که از سمت خود استعفا می‌دهد که با بر جای گذاشتن میراثی شامل وضعیت نامساعد اقتصادی، بحران مسکن، ورود بی‌رویه مهاجران و حمایت از سیاست‌های چپ‌گرایانه، کانادا را در وضعیتی پرتنش قرار داد و باعث کاهش شدید محبوبیت خود و حزب لیبرال کانادا شد. سیاست‌های جاستین ترودو حتی صدای اعتراض دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا را هم درآورد و او بارها با طعنه خواستار آن شد تا کانادا به‌عنوان ایالت پنجاهویکم به آمریکا بپیوندد.
نخست‌وزیر کانادا در حالی اعلام کرد که از سمت خود استعفا می‌دهد که با بر جای گذاشتن میراثی شامل وضعیت نامساعد اقتصادیe، بحران مسکن، ورود بی‌رویه مهاجران و حمایت از سیاست‌های چپ‌گرایانه، کانادا را در وضعیتی پرتنش قرار داد و باعث کاهش شدید محبوبیت خود و حزب لیبرال کانادا شد. سیاست‌های جاستین ترودو حتی صدای اعتراض دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا را هم درآورد و او بارها با طعنه خواستار آن شد تا کانادا به‌عنوان ایالت پنجاهویکم به آمریکا بپیوندد.
در نهایت و در پی فشارهای افکار عمومی و هم‌حزبی‌ها، ترودو در سخنرانی کوتاهی اعلام کرد از سمت نخست‌وزیری و رهبری حزب لیبرال کانادا کنار می‌رود. درخواست‌های علنی درون‌حزبی برای برکناری ترودو اولین بار در تابستان مطرح شدند؛ متعاقب آنکه لیبرال‌ها سنگر دیرینه تورنتو-سن‌پال را در انتخابات میان‌دوره‌ای به محافظه‌کاران واگذار کردند. این اتفاق در حالی رخ داد که رأی لیبرال‌ها در نظرسنجی‌ها از ماه‌ها پیش کاهش یافته بود. شکست در انتخابات میان‌دوره‌ای در نقاطی که پیش‌تر به لیبرال‌ها تعلق داشت، در ماه سپتامبر در لاسال-امارد-وردون در مونترال تکرار شد و حزب بلوک کبکوا در آنجا به پیروزی رسید. در انتخابات میان‌دوره‌ای کلووردیل-لنگلی بریتیش کلمبیا در ماه دسامبر نیز محافظه‌کاران با قاطعیتnبه پیروزی رسیدند.
این شکست‌ها در حالی اتفاق افتادند که محافظه‌کاران در نظرسنجی‌های سال گذشته در مقایسه با لیبرال‌ها برتری عددی دورقمی داشتند. نظرسنجی سوم ژانویه آنگوس رید نشان داد که میزان حمایت از لیبرال‌ها با رهبری ترودو به ۱۳ درصد کاهش یافته است. از بین رقبای رهبری که در نظرسنجی بودند، اگر کریستینا فریلند، معاون سابق ترودو، به رهبری برسد، میزان حمایت از لیبرال‌ها به ۲۱ درصد افزایش خواهد یافت. دیگر افرادی که از آنها به‌عنوان رقبای احتمالی رهبری یاد می‌شود، دومینیک لبلانک، وزیر دارایی، ملانی جولی، وزیر امور خارجه، آنیتا آناند، وزیر حمل‌و‌نقل، فرانسوا-فیلیپ شامپین، وزیر صنعت، مارک کارنی، رئیس سابق بانک مرکزی کانادا و بانک انگلستان و کریستی کلارک، نخست‌وزیر سابق استان بریتیش کلمبیا هستند. ترودو، پسر ۵۳ساله پی‌یر ترودو، نخست‌وزیر سابق کانادا، در دانشگاه مک‌گیل و بریتیش کلمبیا در رشته ادبیات و آموزش تحصیل کرده است. او پیش از آنکه راه پدر را برای ورود به عرصه سیاست در پیش بگیرد، چند سال به‌عنوان معلم کار کرد و در سال ۲۰۰۸ به عضویت حزب لیبرال درآمد و نماینده پاپینو در مونترال شد.
ترودو در سال ۲۰۱۳ به رهبری حزب لیبرال رسید و آن را از رتبه سوم تا تشکیل دولت در سال ۲۰۱۵ بالا کشید و اکثریت را در رقابت با دولت محافظه‌کار استیون هارپر از آنِ خود کرد. دولت اکثریت او در انتخابات سال ۲۰۱۹ به اقلیت تبدیل شد و پس از انتخابات سال ۲۰۲۱ در دوران همه‌گیری کم‌و‌بیش به همین شکل باقی مانده است. ترودو با ۹ سال نخست‌وزیری از نظر مدت تصدی این جایگاه از باسابقه‌ترین نخست‌وزیران کانادا محسوب می‌شود و در بین ۲۳ نخست‌وزیری که از سال ۱۸۶۷ عهده‌دار این سمت بوده‌اند، تا اینجا در رتبه هفتم قرار دارد.
بنا بر تحلیل نشریه هیل، تصمیم ترودو برای کناره‌گیری از سمت رهبری حزب لیبرال و همچنین نخست‌وزیری کانادا، برای انتخاب رهبر جدید این حزب و مقابله با محبوبیت فزاینده حزب محافظه‌کار اپوزیسیون در انتخابات پیش‌رو که تا حداکثر ۲۰ اکتبر برگزار خواهد شد، رقابتی تنگاتنگ به راه انداخته است.
افزایش هزینه‌های زندگی، افزایش احساسات ضد مهاجرتی و نگرانی درباره تهدیدهای اقتصادی دونالد ترامپ علیه کانادا همگی عواملی هستند که به ناامیدی فزاینده از رهبری ترودو دامن زدند. ترامپ پس از انتخاب به‌عنوان رئیس‌جمهوری آینده ایالات متحده، اظهاراتی را مطرح کرد که در نهایت به کاهش محبوبیت ترودو انجامید. رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا تهدید کرد که بر صادرات کانادا به ایالات متحده تعرفه ۲۵درصدی اعمال خواهد کرد؛ مگر اینکه اتاوا درباره مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر از طریق مرز اقدام‌های جدی انجام دهد.
تهدیدهای ترامپ و تلاش‌های ترودو برای نرم‌کردن او -از‌جمله سفر به مارالاگو- باعث شد انتقادها از ضعیف‌بودن نخست‌وزیر کانادا افزایش یابد. به‌ویژه آنکه ترامپ در سخنانی طعنه‌آمیز، ترودو را «فرماندار» کانادا خطاب کرد و گفت که این کشور باید ایالت پنجاهویکم آمریکا باشد. او در واکنش به استعفای ترودو نیز بار دیگر این اظهارات را تکرار کرد و گفت که کانادا در صورت ادغام با ایالات متحده می‌تواند از تعرفه‌های سنگین اجتناب کند و «مالیات‌ها هم به‌شدت کاهش یابد». اگرچه ترامپ ادعا می‌کند «بسیاری از مردم» در کانادا دوست دارند این کشور جزئی از ایالات متحده شود، یک نظرسنجی در ۱۰ دسامبر نشان داد که تنها ۱۳ درصد از کانادایی‌ها چنین نظری دارند.
دونالد ترامپ بار دیگر خواستار تبدیل‌شدن کانادا به ایالت پنجاهویکم ایالات متحده شد. این درخواست پس از آن اعلام شد که جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، اعلام کرد می‌خواهد استعفا دهد. ترامپ در ششم ژانویه در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «ایالات متحده دیگر نمی‌تواند کسری تجاری عظیم و یارانه‌هایی را که کانادا برای بقا نیاز دارد، تحمل کند. جاستین ترودو این موضوع را می‌دانست و استعفا داد». او همچنین اظهار کرد که بسیاری از کانادایی‌ها «عاشق تبدیل‌شدن به ایالت پنجاهویکم هستند» و افزود که ادغام کانادا با ایالات متحده به معنای حذف تعرفه‌ها، کاهش مالیات‌ها و امنیت نظامی در برابر «تهدید کشتی‌های روسی و چینی که دائما اطراف آنها هستند»، خواهد بود.
جانشینان احتمالی
کریستوفر ساندز، مدیر مؤسسه مرکز ویلسون کانادا، گفت که احتمال دارد لیبرال‌ها به‌سرعت برای برگزاری انتخابات و تعیین نخست‌وزیر جدید اقدام کنند. به گفته او، این اقدام می‌تواند نشان‌دهنده نوعی ثبات و وحدت لیبرال‌ها در آستانه تحلیف ترامپ در روز بیستم ژانویه باشد. ضمن آنکه می‌تواند به لیبرال‌ها زمان دهد تا رهبران جدیدشان را قبل از انتخابات عمومی در کانادا معرفی و آرای بیشتری جمع کنند. ساندز نام‌هایی از‌جمله مارک کارنی، رئیس سابق بانک مرکزی کانادا و متحد ترودو، ملانی جولی، وزیر خارجه و فرانسوا فیلیپ شامپین، وزیر صنعت کانادا را به‌عنوان چهره‌هایی مطرح کرد که برای رهبری حزب لیبرال رقابت خواهند کرد. با این حال به گفته او، کریستیا فریلند، وزیر دارایی و معاون نخست‌وزیر که با استعفا در اواسط دسامبر، اعتراضش را به عملکرد نخست‌وزیر نشان داد و می‌تواند به نوعی نمایانگر یک تغییر واضح نسبت به دوران ترودو باشد، شانس بالاتری دارد. فریلند در زمان استعفا، ترودو را به ناتوانی در مقابله با تهدیدهای تعرفه‌ای ترامپ و تأثیری که ممکن است بر اقتصاد کانادا بگذارد، متهم کرد. ساندز احتمال انتخاب آنیتا آناند، وزیر حمل‌و‌نقل کانادا را به‌عنوان رهبر جدید حزب لیبرال هم مطرح کرد. او آناند را «ستاره‌ای در دولت ترودو» خواند که با موفقیت در تهیه واکسن و تجهیزات ایمنی فردی در طول همه‌گیری کووید۱۹ به شهرت رسید. او که زمانی وزیر دفاع کانادا بود، به‌عنوان تکمیل‌کننده خرید جنگنده‌های اف-۳۵ از ایالات متحده برای کانادا نیز شناخته می‌شود.
