فرازی از سخنان رهبر انقلاب درباره اهمیت جامعه متخصصان و مهندسان کشور
ارزش نیروی انسانی متخصص و نقش مهندسان در توسعه کشور، موضوعی است که آیتالله علی خامنهای، مقام معظم رهبری بارها در سخنرانیهای خود به آن اشاره کردهاند.

ارزش نیروی انسانی متخصص و نقش مهندسان در توسعه کشور، موضوعی است که آیتالله علی خامنهای، مقام معظم رهبری بارها در سخنرانیهای خود به آن اشاره کردهاند.
در بخشی از بیانات ایشان در مهر ۱۳۸۳ و در دیدار با جوانان نخبه و دانشجویان آمده است: «افتخار این است که کسی بتواند در داخل کشور خودش، برای کشورش پیشرفت، اعتلا، ترقی، آبرو و جبران عقبماندگیها را به وجود بیاورد. بنابراین اگر کسی با این نیت، چه در اینجا درس بخواند و چه در بیرون - هر درسی که بخواند و در هر رشتهای که کار کند- این میشود یک موجود ارزشمند.»
مقام معظم رهبری در بخشی از سخنرانی دیگری که مرداد ۱۳۸۵ و در دیدار رؤساى دانشگاهها، مؤسسات آموزش عالى و مراکز تحقیقاتی داشتهاند، در باب اهمیت دانش و تخصص برای توسعه کشور میگویند: «حرف ما در این جلسه علىالقاعده حرف «اهمیت علم» است؛ این حرفِ تکرارى، لیکن در عین حال لازمالتکرار را باید آنقدر بگوییم که به معناى حقیقى کلمه و از بن دندان، به این ضرورت اعتقاد پیدا کنیم و فضاى کشور را از بیمارى مزمنى که در طول سالهاى متمادى دچارش بود، خارج کنیم و همه فعالیتهاى کشور بشود علم و تحقیقمحور. بارها گفتهایم و صد بار دیگر هم خواهیم گفت؛ و اگر دانشجو و استاد و مدیر و مسئول و وزیر از ما توصیهاى بخواهند، توصیه ما همین خواهد بود که: با علم و تحقیق و کاوش، این اقیانوس عظیمى که خداى متعال در برابر انسان قرار داده است و قدرت ژرفکاوى در این اقیانوس را هم به انسان داده، هر چه میتوانید پیش بروید و عمقیابى کنید. بنابراین، علم براى امروز و فرداى ما حیاتى است. ما هر کار دیگرى بکنیم، اگر در علم تهیدست باشیم، آن کارها، کارهاى عقیم و بىعاقبتى خواهد بود.»
ایشان در فراز دیگری از همان سخنرانی به ضرورت وجود متخصصانی مانند پزشکان و مهندسان به عنوان سرمایههای انسانی اشاره کرده و توضیح میدهند: «ببینید ما به پزشک، مهندس و این علما و فنانین خدماتى و اجرایى نیاز داریم. یک پزشک مثل آب، هوا و نان براى انسان لازم است، و همینطور برخى از رشتههاى دیگر؛ در این هیچ شکى نیست. من اینطور رشتهها را - که زندگى روزمره مردم متوقف به اینهاست - به آن پولى تشبیه کردم که انسان در جیبش میگذارد که برود خرج کند. یک جامعه این پول، این ثروت، این پزشک و این مهندس را براى توى جیبش لازم دارد که بتواند خرج و زندگى کند.»
رهبری در باب مسئولیت مدیران در قبال جامعه و بهکارگیری متخصصان تاکید میکنند: «این حرفها را باید بگوییم، تکرار بکنیم و اینها را فقط موعظه هم تلقى نکنید. من خواهشم از رؤساى دانشگاهها و رؤساى مراکز تحقیقاتى و هم از آقایان وزرا و هیئترئیسههاى وزارتخانهها که اینجا تشریف دارید، این است که، سخنانى که ما به شما عرض کردیم، موعظه نیست و اینطور نیست که یک منبر رفتیم و حالا یک تذکراتى دادیم؛ نه، اینها اجرائیاتى است که لازمالاطاعه و لازمالاجراست. باید این کارها را بکنید. اگر نکردید، در قانون مجازات معینى ندارد که بگویند چنانچه این کار انجام نگرفت، فلان وزیر یا فلان مسئول، باید مجازات بشود؛ اما مجازات سختترى دارد و آن قضاوتهایى است که درباره شما خواهد شد.»
رهبری در سخنرانی دیگری در مهر سال ۱۳۹۰ در دیدار با نخبگان و برگزیدگان علمی استان کرمانشاه به پیشرو بودن ایرانیان در تولید علم توضیح میدهند: «آن روزى که تاریکى علمىِ مطلق بر منطقه اروپا حاکم بود - که در این زمینه حرفها هست- آن روز کشور ما پیشرو کشورهاى اسلامى بوده. این پیشرفتها مال دنیاى اسلام است، اما ایران پیشانى کشورهاى اسلامى بود در پیشرفتهاى گوناگون علمى؛ در فلسفه، در علوم عقلى، حتى در علوم شرعى، در فقه، در حدیث. بیشترین کتابهاى حدیث در آن دورهها - چه حدیث اهل سنت، چه حدیث شیعه - مال ایرانىهاست؛ نویسندگان ایرانى، محدثین ایرانى، فقهاى ایرانى؛ آن وقت تا برسد به علوم طبیعى، در پزشکى، در داروسازى، در مهندسى، در ستارهشناسى و در بقیه علوم. خب، این گذشته ماست؛ این نشاندهنده وجود یک استعداد برتر و یک ذخیره استعدادىِ سرشار در این منطقه از جغرافیاى عالم است. ما چرا باید این را فراموش میکردیم؟»
رهبر انقلاب همچنین در اسفند ۱۳۹۳ در دیدار اعضاى ستاد بزرگداشت روز ملى مهندس به نقش مهندسان در عمران و آبادی کشور اشاره کردند و گفتند: «درباره مسائل مهندسى، آقاى مهندس باهنر مطالب گفتنى را بیان کردند. این گستره عظیم کار مهندسى که البته ایشان تا علوم انسانى هم این را گسترش دادند و دلیل آن را هم مهندسى فرهنگى کشور دانستند - آنجا البته مهندسى به معناى لغوى آن بهکار رفته، به معناى مهندسى اصطلاحى نیست - ولى خب، همین مقدارى هم که ایشان شرح دادند، درست است؛ دامنه کار مهندسى در کشور حقّا و انصافا گسترده است.»
ایشان در ادامه به نقش سازنده مهندسان در دوران جنگ هشتساله پرداخته و گفتند: «در دوران دفاع مقدس، مهندسین واقعاً آنجا سربازان ازجانگذشتهاى بودند که همهى توانایى خود، نیروى خود، استعداد خود، هنر خود، نبوغ خود را به کار گرفتند که ما در جنگ اینها را دیدیم. میتوان گفت هر روزى یک پدیده نو از این جوانهاى بااستعداد که رشتههاى مهندسى را طى کرده بودند، بُروز پیدا میکرد؛ بعد از دوران دفاع مقدس هم همینجور. حالا همین رشتههاى نانو و سلولهاى بنیادى و بایو(۲) و این چیزها که ایشان اسم آوردند، اینها همه کارهاى بعد از دوران دفاع مقدس است که باز هم جوانهاى مهندس ما در این زمینهها کار کردند.»
ایشان در ادامه خطاب به جامعه مهندسی کشور میگویند: «کارى که شما باید بکنید این است که این مسئله «ما میتوانیم» - که خوشبختانه یک شعار مقبولى در نزد همه انسانهاى منصف در این کشور است - را به مردم نشان بدهید؛ همینطورى که در نوشته ایشان هم ذکر شده. در بخشهاى مختلف تلاش کنید که کارهاى نکرده انجام بگیرد.»
ایشان همچنین در بخش دیگری از سخنانشان در اردیبهشت ۱۳۹۷ و در دیدار کارگران به مناسب روز کار و کارگر، میگویند: «نیروی انسانی یکی از بزرگترین ثروتهای هر کشور است؛ یعنی وجودِ کارگر، طراح، مهندس، فعالِ برای تولید در هر زمینهای در کشور، ارزشش برای کشور به مراتب از منابع زیرزمینی و از طلا و از نفت و از الماس و مانند اینها بیشتر است؛ آن که میتواند یک کشور را آباد کند، این است. الان شما ببینید، کشورهایی در دنیا هستند که همه یا بیشترِ الماسِ عالم از کشور آنها تهیه میشود و تولید میشود اما خودشان در بدبختی و فقر دارند زندگی میکنند؛ چرا؟ چون نیروی انسانی کافی ندارند، نیروی انسانی فعال ندارند، نیروی انسانی بافکر ندارند. نیروی انسانی بزرگترین ثروت یک کشور است، و نیروی انسانی همین شما هستید؛ شما کارگر، شما کارآفرین، شما مهندس، شما طراح، شما فعالِ گوناگون در بخشهای مختلف کاری، نیروی انسانی هستید. این ارزش والای نیروی انسانی است، که طبقه کارگر از جمله این ارزش والا و این ثروتِ عظیم است.»
رهبری در سخنرانی دیگری در بهمن سال ۱۴۰۲ و در دیدار هزاران نفر از مردم آذربایجان شرقی تاکید میکنند: «پرورش دانشمندان جهانی، دانشمندانی که در دنیا معروفند؛ جراح خوب، مهندس خوب، دانشمند هستهای برجسته؛ اینها در دنیا شناختهشده هستند، در دنیا به آنها احترام گذاشته میشود. شماها میدانید امروز یکی از نگرانیهایی که بجا هم هست، به خارج رفتن بعضی متخصصین ما است ــ پزشک و امثال اینها ــ که بعضیها را نگران کرده و البته حق هم دارند [بابت این] نگرانی.»
تاکید مکرر رهبر انقلاب درباره ضرورت بهرهگیری از علم و دانش و وجود متخصصان در توسعه کشور در سایر سخنرانیهای ایشان نیز وجود دارد که در این مجال اندک تنها به فرازی از سخنان ایشان در این زمینه پرداخته شده است.