در انتظار بازگشت به اوج

با کمی اغماض می‌توان الکامپ را مهم‌ترین نمایشگاه حوزه فناوری و الکترونیک و یکی از مهم‌ترین رویدادهای سالانه این حوزه دانست؛ نمایشگاهی که در پنج سال گذشته شاهد کش‌وقوس‌های بسیاری بود و برگزاری آن بارها به دلایل مختلف لغو شد. آخرین نمایشگاه الکامپ در تیرماه ۱۳۹۸ در حالی برگزار شد که هیچ‌کدام از حاضران و برگزارکنندگان آن نمی‌دانستند که یک ویروس کشنده، به‌زودی میهمان ناخوانده تمام جهان خواهد شد و برگزاری الکامپ را چهار سال به تعویق خواهد انداخت. پس از پایان پاندمی نیز، انتقال مسئولیت برگزاری این نمایشگاه از نصر کشور به نصر تهران و اختلاف نظرها بین نصر تهران و کشور و ناآرامی‌های کشور در نیمه دوم ۱۴۰۱ باعث شد تا این نمایشگاه ۹ بار به تعویق افتاده و در نهایت در تیرماه ۱۴۰۲ برگزار شود. اکنون در آستانه برگزاری بیست‌وهفتمین الکامپ بد نیست نگاهی بیندازیم به همه آنچه در این چهار سال بر سر مهم‌ترین نمایشگاه حوزه فناوری و الکترونیک گذشت.

لغو و تعویق‌های پی‌در‌پی

لغو اول: اولین دست‌اندازها در مسیر برگزاری الکامپ، از سال ۱۳۹۹ شروع شد؛ یعنی درست همان الکامپی که قرار بود با شعار «آینده بهتر» از تاریخ ۲۴ تا ۲۷ تیرماه ۱۳۹۹ در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شود، اما حضور ناگهانی کرونا، معادلات را بر هم زد و مانند بسیاری دیگر از فعالیت‌های دنیا در آن زمان، برگزاری الکامپ لغو و آینده بهتر به تاریخ نامعلومی موکول شد. لغو دوم و سوم: اندکی بعد و در اردیبهشت ۱۳۹۹ زمانی که آمار ابتلا و مرگ‌ومیر کرونا در کشور اندکی بهتر شده بود، سازمان نصر کشور اعلام کرد که این نمایشگاه قرار است در نسخه‌ای محدود و با تمرکز بر محصولات و خدماتی که در حوزه مبارزه با بیماری‌های واگیردار از جمله کرونا ارائه می‌شوند، برگزار شود.

محمدباقر اثنی‌عشری، رئیس وقت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد که با امید به آنکه شرایط کلی اپیدمی تا پایان تابستان جاری بهبود محسوسی پیدا کند، تصمیم کمیته سیاست‌گذاری و برگزاری الکامپ این است که نسخه محدود‌تر، هوشمندتر و دقیق‌تری از نمایشگاه در پایان تابستان برگزار شود. اما طولی نکشید که همین نسخه محدود از نمایشگاه به دلیل شیوع ویروس کرونا لغو و به ماه‌های پایانی سال ۱۳۹۹ موکول شد. البته، نصر کشور از پا ننشست و با اینکه رئیس وقت نصر کشور صراحتا اعلام کرده بود که در این سال قطعا الکامپ به شکل حضوری برگزار نخواهد شد، قرار شد که حداقل نسخه‌ای آنلاین از الکام استارز در موزه ارتباطات ایران برگزار شود.

نصر تهران وارد می‌شود

ابتدای سال ۱۴۰۰ برای سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، سال اختلافات درون‌صنفی بود. نصر تهران در اردیبهشت‌ماه با انصراف از حضور در شورای مرکزی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای مسیر خود را از نصر کشور جدا کرد. حسین اسلامی، رئیس نصر تهران در آن زمان دلیل این اختلافات را وجود نگاه پدرخواندگی بین یک یا دو نفر از اعضای شورای مرکزی دانسته بود. این اختلاف بین نصر کشور و تهران در نهایت مسیر تازه‌ای را برای مهم‌ترین نمایشگاه حوزه فناوری و الکترونیک رقم زد و نصر تهران عهده‌دار مسئولیت اجرایی در الکامپ شد.

لغو چهارم و پنجم: با ورود به سال ۱۴۰۰، حسین اسلامی، رئیس نصر تهران اعلام کرد که الکامپ در تیرماه برگزار خواهد شد و این سرآغاز دور تازه‌ای برای اعلام خبرهای برگزاری و لغو بود. او در آن زمان اعلام کرد که این دوره از الکامپ قرار است برخلاف همیشه به‌جای مدیریت نصر کشور با مدیریت نصر تهران برگزار شود.

درست در همان بازه زمانی نظام‌الدین خوارزمی، رئیس شورای مرکزی نصر کشور در نامه‌ای که هشتم تیرماه منتشر شد، خطاب به حسن زمانی، مدیرعامل شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی با اشاره به وضعیت شیوع کرونا و عدم واکسیناسیون گسترده درخواست کرده بود که این نمایشگاه حداقل سه ماه به تعویق بیفتد. نامه‌ای که با واکنش حسین اسلامی مواجه شد.

اسلامی در پاسخ به رسانه‌ها گفته بود که نمی‌داند انتشار این نامه در فاصله ۱۰ روز مانده به برگزاری الکامپ با چه نیت و قصدی است، اما آنچه مسلم است اینکه این‌گونه چالش‌ها مغایر با منافع صنف فناوری اطلاعات است. با این‌حال تنها چند روز بعد و در شرایطی که مدیران نصر گفته بودند بیشتر از ۲۷۰ شرکت برای حضور در الکامپ ثبت‌نام کرده‌اند، کرونا دوباره الکامپ را لغو کرد و به شهریورماه موکول شد. اما تقریبا برای همه فعالان اکوسیستم استارتاپی قابل حدس بود که برگزاری الکامپ باز هم لغو خواهد شد، حدسی که درست از آب درآمد: الکامپ در شهریورماه هم برگزار نشد.

لغو هفتم: در مهرماه نصر تهران دوباره اعلام کرد که الکامپ این‌بار بهمن‌ماه برگزار می‌شود. محمد ثروتی، مدیر اجرایی الکامپ با اشاره به اینکه ۳۵۰ شرکت اعلام آمادگی کرده‌اند، در آن زمان گفته بود که این نهاد صنفی در حال برنامه‌ریزی برای نمایشگاه مجازی در کنار نمایشگاه حضوری است. با این‌حال الکامپی که قرار بود ۲۷ بهمن فعالیت خود را آغاز کند، ۱۸ بهمن دوباره به دلیل کرونا لغو و با چند ماه تعویق به مرداد ۱۴۰۱ موکول شد.

اختلافات بی‌پایان در یک نهاد صنفی

لغو هشتم: در شرایطی که الکامپ بیست‌وششم بعد از چندین و چند بار تعویق بالاخره از سایه نحس کرونا بیرون آمده و قرار بود که در نیمه اول مرداد ۱۴۰۱ برگزار شود، این بار اختلاف نظر بین نصر تهران و کشور کار دست این نمایشگاه داد. نصر کشور بلافاصله بعد از تاریخ اعلامی برگزاری الکامپ در اوایل مرداد، در بیانیه‌ای ضمن عذرخواهی از اهمال و بی‌دقتی در زمان‌بندی برنامه‌ریزی این رویداد مخالفت خود را با این تاریخ اعلام کرد. این سازمان اشاره کرده بود که تاریخ اعلامی الکامپ از سوی نصر تهران به دلیل همزمانی با دهه اول ماه محرم گلایه و انتقاد بسیاری از اعضای صنف فناوری اطلاعات و ارتباطات را به همراه داشته است و به‌زودی در تعامل با دستگاه‌های اجرایی و اعضای صنف فناوری اطلاعات، تاریخ برگزاری الکامپ از سوی نصر کشور مشخص می‌شود.

پیرو مخالفت نصر کشور با برگزاری الکامپ در دهه اول محرم، نصر تهران در اقدامی که می‌توان آن را تا حدی لجوجانه دانست، اعلام کرد که تاریخ برگزاری الکامپ را تغییر نمی‌دهد. این سازمان در بیانیه خود گفته بود که سه بار تعویق غیرمنتظره این نمایشگاه، هزینه‌های سنگینی را به شرکت‌های این حوزه وارد کرده است و در نتیجه با رعایت تمام شعائر مذهبی ایام محرم، این نمایشگاه برگزار خواهد شد.

با این همه، در نهایت زور نصر کشور چربید و برگزاری الکامپ بار دیگر لغو و برگزاری آن به آبان ۱۴۰۱ موکول شد. نصر کشور در بیانیه شدیدالحنی در آن زمان اعلام کرد که «طبق تفاهم‌نامه امضاشده با نصر کشور، سازمان نصر تهران برای برگزاری نمایشگاه الکامپ، صرفاً مسئولیت اجرایی را عهده‌دار است و نه سیاست‌گذاری، اما به این حوزه ورود و مشکلات کنونی را ایجاد کرده است. ضمن اینکه، این سازمان در همان زمان، دو تاریخ پیشنهادی دیگر نیز برای انتخاب به عنوان زمان برگزای الکامپ داشت، اما به دلیل کم‌تجربگی و خودداری از مشورت با دیگران، دهه اول محرم را انتخاب کرد، درحالی که سازمان نصر کشور توانایی مدیریت این موضوع را داشت؛ همان‌طور که اکنون توانست تاریخ مناسبی را انتخاب کند».

لغو نهم: آنچه نصر کشور پیش‌بینی نمی‌کرد، این بود که در نیمه دوم ۱۴۰۱ کشور با یک بحران سیاسی و اجتماعی مواجه شود و التهاب شدید موجود در جو جامعه و حتی در بین فعالان اکوسیستم استارتاپی، اجازه برگزاری نمایشگاه را ندهد.

شکست طلسم چهارساله

پس از ۹ بار لغو، بالاخره در نیمه اول سال ۱۴۰۲ طلسم الکامپ شکسته شد و این نمایشگاه در تیرماه این سال برگزار شد. نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد، این است که هرچند باید برگزاری الکامپ پس از تمام این کش‌وقوس‌ها را یک دستاورد واقعی دانست اما انتقاداتی هم به آن 

وارد بود. حضور کمرنگ و پراکنده استارتاپ‌های مطرح اکوسیستم، از اولین مواردی بود که احتمالا به چشم هر بازدیدکننده‌ای می‌رسید. درواقع در تمام الکامپ ۲۶ فقط می‌شد در سالن‌های ۸ و ۹ و تا حدودی سالن ۷ استارتاپ‌ها را پیدا کرد و خبری از الکام استارز محبوب و جنجالی که هرساله در الکامپ آنها را دور هم جمع می‌کرد، نبود.

گل سرسبد الکامپ باز می‌گردد

خبر خوب اینجاست که تا لحظه نگارش این گزارش در برگزاری الکامپ بیست‌وهفتم دیگر از لغو نمایشگاه خبری نیست و هرچند نخستین روز نمایشگاه با روز نخست بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری همزمان شده است، هیئت‌مدیره جدید نصر تهران به ریاست علی حکیم‌جوادی، اعلام کرده‌اند که امکان جابه‌جایی تاریخ الکامپ وجود ندارد. به گفته آنها الکامپ بیست‌وهفتم قرار است با تمرکز بر استارتاپ‌های متوسط و بزرگ، کسب‌وکارهای فعال در استان‌ها و زنان فعال در عرصه اقتصاد دیجیتال از 9 تا ۱۱ تیرماه برگزار شود.

علی‌ حکیم‌جوادی در نشست خبری نصر تهران با موضوع الکامپ در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته بود: برای نمایشگاه امسال می‌خواهیم از تجارب دوره‌های گذشته استفاده کنیم و تغییراتی را در الکامپ داشته باشیم تا متفاوت از چند سال اخیر برگزار شود. قطعا کسی از ما نمی‌پذیرد که کاستی‌های دوره قبل در این دوره هم وجود داشته باشد.

در همان نشست خبری، رضا حیدری، عضو هیئت‌مدیره نصر تهران نیز با تأیید انتقادات واردشده به الکامپ ۲۶ گفت: انتقادات مطرح‌شده به دوره قبل الکامپ دو دلیل داشت؛ دلیل اول این بود که وضعیت کرونا و وقفه در برگزاری الکامپ باعث شد نمایشگاه دوره قبل خلاقیت و ابتکار لازم را نداشته باشد. دلیل دیگر تغییر مدیریت و تغییر نگاه‌ها بود که باعث برگزاری الکامپ به آن شکل شد. ما سعی می‌کنیم در دوره پیش‌رو الکامپ را به آن نمایشگاهی که انتظار داریم، یعنی نمایشگاهی دارای استانداردهای حداقلی، برگردانیم.

در الکامپ بیست‌وهفتم الکام استارز نیز با دست پر به نمایشگاه بازگشته و قرار است استارتاپ‌ها زیر پرچم الکام استارز یا به گفته آرش برهمند، دبیر اجرایی الکام استارز «خیمه استارتاپ‌ها در الکامپ» در سالن‌های ۸ و ۹ و ۲۵A و ۲۵B حضور داشته باشند.

با این همه نباید فراموش کرد که دیکته نانوشته غلط ندارد و با وجود برنامه‌هایی که هیئت‌مدیره جدید نصر تهران برای الکامپ بیست‌وهفتم اعلام می‌کنند، باید منتظر ماند و دید که این دور از الکامپ با چه کیفیتی برگزار خواهد شد.